Editorial

In memoriam Καλλιόπης Σπινέλλη και Ιάκωβου Φαρσεδάκη

Το 2024 ήταν μια χρονιά απωλειών για την επιστήμη της Εγκληματολογίας, επειδή έφυγαν από τη ζωή με διαφορά μερικών μηνών δύο σπουδαίοι άνθρωποι και κορυφαίοι επιστήμονες:, η Ομότιμη Καθηγήτρια Καλλιόπη Σπινέλλη και ο Ομότιμος Καθηγητής Ιάκωβος Φαρσεδάκης αφήνοντας τεράστια παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές νέων επιστημόνων. Tο Κέντρο Μελέτης του Εγκλήματος τους αποχαιρετά αναδημοσιεύοντας δύο παλαιότερες συνεντεύξεις τους στον Διονύση Χιόνη και την Αναστασία Χαλκιά.

Σωφρονιστικοί Αναστοχασμοί

Από τους φτωχοδιάβολους του δρόμου στους ανήλικους κρατούμενους κι από τους vips διεφθαρμένους στο οργανωμένο έγκλημα η απόσταση είναι πολύ μεγάλη για να θεσμοθετηθεί ενιαία ταχύτητα ποινών. Κάθε κατηγορία εγκληματία, όπως και κάθε κρατούμενος, χρήζει ειδικής μεταχείρισης. Η φυλακή πρέπει να πάψει να εμφανίζεται ως ολοκληρωτικό φρούριο και να ενισχύσει στον κρατούμενο-πολίτη την αναγκαία υπευθυνότητα και στον κρατούμενο-άνθρωπο την αισιοδοξία της δεύτερης ευκαιρίας.

Πόσο πιθανός είναι ο επιστημονικός θάνατος του εγκληματολόγου;

Ο εγκληματολόγος πρέπει να χρησιμοποιεί το ‘δαιμόνιον’ (δηλαδή τη διαίσθηση και την επίγνωση) προς όφελος της κοινωνίας κι όχι για τη δικαίωση των προσωπικών του πιστεύω.

Στα χέρια μας δεν είναι συνεπώς η Ζωή και ο Θάνατος της Εγκληματολογίας και των εγκληματολόγων;

20 Τεύχη CrimeTimes

Από το Δεκέμβριο του 2016 μέχρι και σήμερα, το CrimeTimes ενέπνευσε φοιτητές να επιλέξουν μεταπτυχιακές σπουδές στις εγκληματολογικές επιστήμες, αποτέλεσε το πρώτο podium για πολλούς νέους επιστήμονες ώστε να δοκιμαστούν στην επιστημονική γραφή, υπήρξε αφορμή για γνωριμίες, συνεργασίες και μεγάλες φιλίες καθώς και ένα «ψηφιακό τραπέζι» διαλόγου για επιστήμονες κάθε βαθμίδας.

Η φυλακή περικλείει τη φυλακή;

Η σωτηριολογική αποστολή της φυλακής και το αναμορφωτικό ιδεώδες έχουν αποτύχει, ιδίως όταν απευθύνονται σε δράστες που δεν θέλουν ούτε να «σωθούν», ούτε να αλλάξουν. Πολλοί δε εξ αυτών δεν αναπτύσσουν αισθήματα ευθύνης ή ενοχής (ούτε βέβαια αιδούς), καθώς έχουν νομιμοποιήσει το έγκλημά τους, με συνέπεια ν' ακυρώνεται κάθε προσπάθεια  σωφρονιστικής εξατομίκευσης.

«Υπάρχουν άνθρωποι που περνούν από τη ζωή μας και άλλοι που τη σφυρηλατούν...»

Στις 12 Φεβρουαρίου 2022, σε ηλικία 80 ετών, έφυγε από τη ζωή η Mireille Delmas-Marty, μια από τις μεγαλύτερες νομικές μορφές του 20ου αι., αφήνοντάς μας απίστευτα φτωχότερους παρά το τεράστιο έργο που άφησε πίσω της. Η σκέψη της για την αναζήτηση ενός Δικαίου που μπορεί να καταστεί οικουμενικό πρότεινε σημεία αναφοράς για μια ειρηνική και ενωμένη παγκόσμια διακυβέρνηση.

Απ-έναντι και εναντίον

«Αναρωτιέμαι, όχι ως κοινωνικά ενεργός (πιστεύω και ευαισθητοποιημένος) πολίτης, αλλά ως εγκληματολόγος, ποια μπορεί να είναι η ψυχοσύνθεση νέων κυρίως ανθρώπων, οι οποίοι ζωγραφίζουν μουτζουρωμένα γκράφιτι στις προτομές των ηρώων του 1821 ή αποκεφαλίζουν αγάλματα ηρωίδων της Αντίστασης, που πυρπολούν δημόσια κτίρια, που προπηλακίζουν ανθρώπους-στόχους, που δεν σέβονται τίποτα και δεν τιμούν κανέναν».

Η των παίδων (εγκληματολογική) αγωγή;

Είναι λίγο–πολύ γνωστό ότι οι απόψεις της κοινής γνώμης διαμορφώνονται ή και καθοδηγούνται από διάφορες πηγές και αιτίες. Εκτός από τα ΜΜΕ, η πολιτική προπαγάνδα, οι κοινωνικές αναπαραστάσεις, τα προσωπικά βιώματα, οι επιστημονικές ορολογικές ή και  θεωρητικές διαφωνίες έχουν τη δική τους επιρροή. Σημαντικό όμως ρόλο παίζουν κατά τη γνώμη μου και η Λογοτεχνία και η Λαϊκή σοφία.

Δικαιοσύνη των ΜΜΕ και ομοφοβική ειδησεογραφία στο πλαίσιο του ελληνικού #MeToo

Το κίνημα #MeToo έχει εξαπλωθεί σε όλο τον κόσμο τα τελευταία χρόνια, δίνοντας τη δυνατότητα στα θύματα σεξουαλικής βίας να μοιραστούν τις τραυματικές τους εμπειρίες σε κοινωνικά δίκτυα και ειδησεογραφικά μέσα.

Κορωνοϊός και σιωπηρά αποδεκτές παρεπόμενες ποινές

Ο ρόλος του εγκληματολόγου είναι να ασκεί αντ-εγκληματική αντι-πολίτευση με επιστημονικά ερείσματα και εν-γενώς καλή προαίρεση. Το ζήτημα των κρουσμάτων στα καταστήματα κράτησης, δεν επιζητά τη συμπόνια μας. Αντίθετα, είναι μια αφορμή να βρισκόμαστε σε διαρκή εγρήγορση ώστε να επαναξιολογούμε τον αυτονομιμοποιητικό λόγο του ποινικού δόγματος. Πόσο κοντά, όμως, είναι το φιλελεύθερο ποινικό δόγμα στην πραγματικότητα των φυλακών;