Παρουσίαση βιβλίου Αγγελικής Καρδαρά: «Νέοι παγιδευμένοι στα παιχνίδια της βίας: εγκλήματα με δράστες και θύματα νέους»
Την Τετάρτη 6 Οκτωβρίου 2021 στην ΤΑΡΑΤΣΑ OLYMPIAS (Αθηνάς 57) η συγγραφέας Αγγελική Καρδαρά παρουσίασε το έκτο της βιβλίο με τίτλο Νέοι Παγιδευμένοι στα Παιχνίδια της Βίας: Εγκλήματα με Δράστες και Θύματα Νέους (εκδόσεις Παπαζήση). Τη συζήτηση συντόνισε ο Πάνος Σόμπολος (Δημοσιογράφος, πρώην Πρόεδρος ΕΣΗΕΑ), ενώ για το βιβλίο μίλησαν ο Νέστωρ Κουράκης (Καθηγητής Εγκληματολογίας Παν/μίων Αθηνών και Λευκωσίας, Τακτικό Μέλος Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών), ο Γιάννης Πανούσης (Ομότιμος Καθηγητής Εγκληματολογίας, Τμήμα Επικοινωνίας και ΜΜΕ, Σχολή Οικονομικών και Πολιτικών Επιστημών του ΕΚΠΑ), ο Διονύσης Χιόνης (Δικηγόρος παρ' Αρείω Πάγω, Πρόεδρος Κέντρου Μελέτης του Εγκλήματος), η Λίνα Παπαδάκη (Δημοσιογράφος - Σύμβουλος Πρόεδρου της ΕΡΤ) και η Αφροδίτη Μαλλούχου (Επιμελήτρια Ανηλίκων - Κοινωνική Λειτουργός, ΜSc, υπ. Διδάκτωρ Αντεγκληματικής Πολιτικής, Διαπιστευμένη Διαμεσολαβήτρια Υπουργείου Δικαιοσύνης). Οι εξέχοντες ομιλητές παρουσίασαν, ο καθένας με τον δικό του ξεχωριστό τρόπο, το βιβλίο, εξέφρασαν τις απόψεις τους για τη νεανική παραβατικότητα, ανέδειξαν τα ευρύτερα - αλλά και επίκαιρα - ζητήματα τα οποία αυτό πραγματεύεται, ενώ, παράλληλα, τόνισαν το ήθος, τον επαγγελματισμό, την πολυσχιδή προσωπικότητα και τον θαυμασμό που τρέφουν για την Αγγελική Καρδαρά.
Πρώτος τον λόγο έλαβε ο Δημοσιογράφος, πρώην Πρόεδρος ΕΣΗΕΑ, Πάνος Σόμπολος, ως συντονιστής, ο οποίος αφού ευχαρίστησε το κοινό για την παρουσία του στην εκδήλωση, παρουσίασε τους ομιλητές/τις ομιλήτριες του πάνελ και αναφέρθηκε στη μεγάλη κοινωνική χρησιμότητα του βιβλίου και στο συγγραφικό και ερευνητικό έργο της κ. Καρδαρά. Στη συνέχεια έδωσε τον λόγο στον Καθηγητή Νέστορα Κουράκη, ο οποίος αξίζει να σημειωθεί ότι έχει προλογίσει το βιβλίο. Παραλληλίζοντάς το με μια εγκυκλοπαίδεια νεανικής παραβατικότητας και θυματοποίησης, ο Καθηγητής εστίασε στους κυριότερους άξονες του βιβλίου, οι οποίοι αφορούν στην παιδοφιλία, στην εκμετάλλευση του ανηλίκου μέσω της εργασίας, στην παιδοκτονία, στην εγκατάλειψη βρεφών, στο bullying, στους βιασμούς γυναικών και στις συζυγοκτονίες. Ως πρώτος ομιλητής εισήγαγε το κοινό στο θέμα του βιβλίου με μια πολύ ενδιαφέρουσα προσέγγιση της νεανικής παραβατικότητας μέσα από τη φαινομενολογία και την αιτιολογία, ενώ έκανε λόγο και για τρόπους (πιθανής) αντιμετώπισης του προβλήματος. Εστιάζοντας στους εφήβους ηλικίας 13-17 ετών, παρουσίασε αστυνομικές στατιστικές – βάση των οποίων αποτελεί η καταγραφή καταγγελιών (δήλη εγκληματικότητα) – και επομένως πρόκειται για τα επονομαζόμενα ποσοτικά στοιχεία - καθώς ανταποκρίνονται σε αριθμούς - ενώ επεσήμανε πως πίσω από αυτά υπάρχει και ένα ποιοτικό στοιχείο. Μέσα από μια σύγκριση της αστυνομικής επετηρίδας του 2000 και αυτής του 2020 τόνισε πως, ενώ το 2000 η αυτή νεανική παραβατικότητα (13-17 ετών) κυμαινόταν στο 7%, σήμερα έχει πέσει στο 4,5%. Ωστόσο, στα επιμέρους «σκληρά» εγκλήματα, τα οποία χαρακτηρίζονται και ως εγκλήματα βίας, ο δείκτης της εγκληματικότητας παρουσιάζεται αυξημένος. Συγκεκριμένα, το 2020 έχουν καταγραφεί 16 ανθρωποκτονίες με πρόθεση έναντι 7 το 2000, 32 βιασμοί έναντι 6, 486 ληστείες έναντι 62, 440 περιπτώσεις ναρκωτικών έναντι 330. Σχετικά με την αιτιολογία της αυτής εγκληματικότητας, ο Καθηγητής αναφέρθηκε στη θεωρία της θεσμικής δυσλειτουργίας, κατά την οποία στο επίκεντρο τίθενται οι κοινωνικοποιητικοί θεσμοί (οικογένεια, σχολείο, εργασία, αξιακή ατμόσφαιρα της κοινωνίας) και ο τρόπος λειτουργίας ή υπολειτουργίας τους.
Επόμενος τον λόγο έλαβε ο Καθηγητής Γιάννης Πανούσης. Αναφερόμενος στο βιβλίο τόνισε ότι πρόκειται για μια νέα ματιά, μια ολιστική προσέγγιση του ανήλικου παραβάτη, για έναν συνδυασμό θεωρίας και μελετών περίπτωσης (case studies), μια σύνθεση του Ποινικού Δικαίου, της Δικονομίας, της Εγκληματολογίας, της Ψυχολογίας, της Σωφρονιστικής, της Κοινωνιολογίας, του ρόλου των ΜΜΕ, της νομολογίας. Κατά τον Καθηγητή οι συζητήσεις σχετικά με το φαινόμενο της παραβατικότητας εστιάζουν – κατά κύριο λόγο - στον ανήλικο παραβάτη, ενώ μόλις τον τελευταίο καιρό ευαισθητοποιηθήκαμε σχετικά με το θύμα. Υποστήριξε ότι συνήθως επικαλούμαστε επιχειρήματα ηθικής τάξης και μιας σοβούσας ανασφάλειας των ενηλίκων, τα οποία θαμπώνουν τις θεωρητικές αναλύσεις και τα προτιμώμενα μέτρα διαχείρισης της αυτής κρίσης. Απότοκο αυτών είναι η θυσία του πραγματικού δικαιώματος του νέου για αυτοπροσδιορισμό και αυτοδιάθεση καθώς και η δημιουργία ενός ασφυκτικού κλοιού γύρω από το πρόσωπό του. Με αυτές τις συνταγές αποτυχίας, όπως εύστοχα τις χαρακτήρισε, όχι μόνο δεν λύνουμε κανένα προσωπικό ή κοινωνικό πρόβλημα των νέων αλλά, αντιθέτως, διαρρηγνύουμε τις σχέσεις εμπιστοσύνης ανάμεσα στις γενεές, την οικογένεια, τη φιλία, την κοινότητα. Ο νέος έχει τις δικές του κοινωνικές και θεσμικές αναπαραστάσεις. Έχει τη δική του εικόνα σχετικά με το τι είναι έγκλημα και τι είναι τιμωρία. Η ποινικοποίηση προ-εγκληματικών καταστάσεων δημιουργεί ρωγμές και στα συνταγματικά δικαιώματα. Όσο οι κοινωνικές παράμετροι παραβλέπονται, τόσο η χάραξη αντεγκληματικής πολιτικής θα κινείται άναρχα ανάμεσα σε ηθικολογίες για ευάλωτα άτομα. Έτσι, από τα ευάλωτα παιδιά προχωρήσαμε στα αδικημένα παιδιά και τώρα κινούμαστε στον αστερισμό των επικίνδυνων παιδιών σε μία προσπάθεια να συνδυάσουμε την κατάστασή τους με την κοινωνία της διακινδύνευσης.
Ο τρίτος ομιλητής, Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, Πρόεδρος του ΚΕ.Μ.Ε., Διονύσης Χιόνης, ο οποίος έχει γράψει το Επίμετρο του βιβλίου, συνεχάρη με τη σειρά του την Αγγελική Καρδαρά και υπογράμμισε την πολυδιάστατη προσέγγιση των θεμάτων με τα οποία καταπιάνεται το βιβλίο αλλά και την πολυδιάστατη προσωπικότητα της ίδιας της συγγραφέως. Στην ομιλία του αναφέρθηκε εκτενώς σε μια συνάντησή του με έναν κρατούμενο, ο οποίος φέρει το κωδικό όνομα/ ψευδώνυμο «Ηλίας», στις αρχές του 2000, στο πλαίσιο μιας έρευνας στην οποία συμμετείχε και την οποία διεξήγαγε το Εργαστήριο Ποινικών και Εγκληματολογικών Ερευνών με Επιστημονικά Υπεύθυνο τον Καθηγητή Κουράκη. Με τον 22χρονο τότε Ηλία συναντήθηκαν στον Κορυδαλλό. Όπως μας διηγήθηκε, τα χρόνια που έμεινε στη Φυλακή Ανηλίκων οι μεγαλύτεροι ηλικιακά κρατούμενοι, τις ώρες που δεν λειτουργούσε το σχολείο, έμπαιναν στην αίθουσα και έκαναν σχεδιαγράμματα σχετικά με το πώς μπορεί να βάλει κάποιος μπροστά τη μίζα του αυτοκινήτου ενώνοντας τα καλώδια χωρίς να χρησιμοποιήσει κλειδί. Όταν αποφυλακίστηκε και είχε ανάγκη από χρήματα άρχισε να κλέβει αυτοκίνητα χρησιμοποιώντας τη «γνώση» που έλαβε στη φυλακή από τους μεγαλύτερους κρατουμένους. Στη συνέχεια, καταπιάστηκε με τις ληστείες σε βενζινάδικα στην Εθνική Οδό Αθηνών-Λαμίας μαζί με έναν φίλο του προκειμένου να αγοράσει μια μηχανή. Όταν συνελήφθη από την αστυνομία και φέροντας πλέον τον τίτλο του κατηγορουμένου για ληστείες καταδικάστηκε σε ποινή καθείρξεως. Ο συγκεκριμένος άνθρωπος και η προδιαγεγραμμένη πορεία του καταδεικνύει πολλά από τα προβλήματα της κοινωνίας τα οποία μπορούν να οδηγήσουν έναν νέο στην εκδήλωση παραβατικής συμπεριφοράς, παράλληλα, όμως, ενσωματώνει πολλές από τις θεωρίες της εγκληματολογίας σχετικά με το γιατί απέτυχαν οι εγκληματοπροληπτικοί παράγοντες και λειτούργησαν αυτοί που ωθούν κάποιο άτομο στο έγκλημα.
Με τη σειρά της η Δημοσιογράφος και Σύμβουλος Προέδρου της ΕΡΤ, Λίνα Παπαδάκη, εστίασε τον λόγο της στους ομιλητές του πάνελ και στον τρόπο με τον οποίο τα ΜΜΕ μπορούν να προσεγγίσουν πιο ολοκληρωμένα υποθέσεις εγκληματολογικού ενδιαφέροντος με την πολύτιμη συμβολή των επιστημόνων. Ως δημοσιογράφος, ήρθε κοντά με τον κ. Πανούση και την κ. Καρδαρά μέσα από την εκπομπή «Πρωταγωνιστές» του Σταύρου Θεοδωράκη, όπου είχαν ασχοληθεί με ποικίλα θέματα που αφορούσαν την νεανική εγκληματικότητα και παραβατικότητα και ειδικές πτυχές και διαστάσεις τους, ενώ επεσήμανε πως η Αγγελική Καρδαρά, εκτός από επιστήμονας, είναι ένας άνθρωπος που αγγίζει με κοινωνική ευαισθησία νεαρό θύμα και νεαρό θύτη.
Η Επιμελήτρια Ανηλίκων - Κοινωνική Λειτουργός, ΜSc, υπ.Διδάκτωρ Αντεγκληματικής Πολιτικής, Διαπιστευμένη Διαμεσολαβήτρια Υπουργείου Δικαιοσύνης Αφροδίτη Μαλλούχου γνώρισε την Αγγελική Καρδαρά όταν εκείνη της ζήτησε στο πλαίσιο των ερευνών της να της παραχωρήσει μια συνέντευξη για ζητήματα νεανικής παραβατικότητας. Από την πρώτη στιγμή την κέρδισε η γλυκιά φωνή της, το ζεστό της χαμόγελο, η αυθεντικότητα, η λεπτεπίλεπτη φιγούρα της που συνδυάζει μία φαινομενική ευθραυστότητα με έναν ακαταμάχητο δυναμισμό, η αστείρευτη δημιουργικότητα της με την ανεξάντλητη έμπνευση. Όπως τόνισε, ένιωσε απίστευτη εμπιστοσύνη και οικειότητα, τους έδεσε η αγάπη για τα παιδιά και τους νέους και μοιραστήκανε το πάθος τους να αγωνίζονται κάθε μέρα, πέρα από όποιες και όσες ματαιώσεις, «να τους προσφέρουμε τουλάχιστον το δικαίωμα στο όνειρο». Όπως υπογράμμισε η κ. Μαλλούχου, παρόλο που τόσο η παραβατικότητα όσο και η θυματοποίηση ανηλίκων και νέων είναι φαινόμενα σύνθετα και πολυδιάστατα, η συγγραφέας καταφέρνει να τα προσεγγίσει δίνοντας αφενός έμφαση στα χαρακτηριστικά και στις προκλήσεις της σημερινής εποχής και φωτίζοντας αφετέρου την κάθε πτυχή τους με την ευαισθησία και την προσοχή που τους αξίζει. Στο βιβλίο καταγράφεται μια διαρκής ανταλλαγή ρόλων μεταξύ ανήλικων θυμάτων και δραστών βίας, καθώς συχνά οι νέοι παγιδεύονται σε έναν φαύλο κύκλο βίας, θυματοποίησης και παραβατικής δράσης. Η επιθετικότητα παρουσιάζει συχνά ως ένας μηχανισμός άμυνας με τον οποίο τα παιδιά προσπαθούν να κρατήσουν τη θέση τους σε ένα οικογενειακό ή σχολικό πλαίσιο που δεν τα σέβεται ή που δυσκολεύεται να τα κατανοήσει και να ανταποκριθεί στις συναισθηματικές και αναπτυξιακές ανάγκες και επιθυμίες. Ένα μεγάλο ποσοστό των ανηλίκων που συγκρούεται με τον νόμο είναι παιδιά που έχουν ανάγκη να «βγουν στη σκηνή», να γίνουν αντιληπτοί στον κοινωνικό τους περίγυρο. Μέσα από την αναζήτηση αιτιολογικών παραγόντων ανακαλύπτουμε ότι πίσω από τον ανήλικο παραβάτη υπάρχει ένα δυσλειτουργικό οικογενειακό περιβάλλον, στο οποίο βιώνει συναισθηματική, ψυχική και σωματική παραμέληση και κακοποίηση, με αποτέλεσμα να εμφανίζει μειωμένη ενσυναίσθηση. Οι σχέσεις γονέων – τέκνων είναι συνήθως κλονισμένες εξαιτίας των συνεχών και έντονων διαφωνιών, καθώς και της αδυναμίας των γονέων να διαχειριστούν τις νεανικές και εφηβικές εξάρσεις των παιδιών τους. Από την άλλη μεριά, οι ανήλικοι νιώθουν πως οι γονείς τους προσπαθούν να τους επιβάλλουν τις απόψεις τους, χωρίς να νοιάζονται για τα δικά τους «θέλω», ενώ οι «παντογνώστες γονείς» εμμένουν ότι εκείνοι γνωρίζουν το καλύτερο για τα παιδιά τους και αντιμετωπίζουν τους εφήβους ως επαναστάτες χωρίς αιτία. Συχνά οι γονείς γίνονται επιθετικοί εκφράζοντας τον θυμό και την αγανάκτησή τους για αυτήν την δυσάρεστη κατάσταση, για την οποία πιστεύουν ότι δεν φέρουν καμία ευθύνη, ενώ υπάρχουν περιπτώσεις κατά τις οποίες γίνονται υπερπροστατευτικοί ή αδυνατούν να πιστέψουν ότι το παιδί τους εμφάνισε παραβατική συμπεριφορά.
Την παρουσίαση έκλεισε η συγγραφέας του βιβλίου, Αγγελική Καρδαρά, Δρ. Τμήματος Επικοινωνίας & ΜΜΕ ΕΚΠΑ, Φιλόλογος, Τακτική Επιστημονική Συνεργάτιδα ΚΕ.Μ.Ε., Εισηγήτρια & Εκπαιδεύτρια E-Learning ΕΚΠΑ. Το βιβλίο «Νέοι Παγιδευμένοι στα Παιχνίδια της Βίας: Εγκλήματα με Δράστες και Θύματα Νέους» είναι το έκτο συγγραφικό της όνειρο. Η συγγραφή για την ανηλικότητα και τη νεότητα, για φλέγοντα ζητήματα και εγκλήματα με θύματα αλλά και με δράστες ανήλικους και νέους ήταν ένας πρωταρχικός, επιστημονικός της στόχος. Από την εφηβική της ηλικίας την προβλημάτιζε και την απασχολούσε γιατί κάποιοι συνομήλικοί της καταφεύγουν σε παραβατική δράση. Αυτό που πάντοτε ένιωθε και βίωσε και αργότερα τόσο σε ερευνητικό επίπεδο όσο και με την ιδιότητα της εκπαιδευτικού είναι ότι πίσω από ένα παιδί που πληγώνει βρίσκεται μια οικογένεια με σοβαρές δυσλειτουργίες -ορατές αλλά και μη ορατές-. Βρίσκεται μια έλλειψη αξιών και στόχων, μια έλλειψη εμπιστοσύνης του ατόμου στον ίδιο του τον εαυτό αλλά και ένα αίσθημα ανασφάλειας στους γύρω του. Η αλλαγή δεν είναι εύκολο να συμβεί. Όχι γιατί δεν μπορεί να συμβεί αλλά, γιατί δεν υπάρχει πάντα η διάθεση να υπάρξει αυτή η αλλαγή. Να αλλάξει ο κάθε γονιός, να αναζητήσει βοήθεια, να αλλάξει το σχολείο, να αλλάξει η τοπική κοινωνία, να κάνει ένα βήμα προς τον νέο, να επεκταθεί η κοινωνική μέριμνα και πρόνοια. Όλα αυτά απαιτούν σκληρή δουλειά, ουσιαστικό ενδιαφέρον, πλήρη στελέχωση των αρμόδιων υπηρεσιών και ενεργό ρόλο των επιστημονικών φορέων, επίσπευση διαδικασιών για τα παιδιά που είναι εκτεθειμένα σε κίνδυνο. Στη σύγχρονη εποχή, το βλέμμα μας, όπως τόνισε η κ. Καρδαρά, πρέπει να είναι περισσότερο από ποτέ στραμμένο στην ανηλικότητα και το σχολείο χρειάζεται να διαπλάσει δυνατές προσωπικότητες μέσα από την ενίσχυση των γραμμάτων, της τέχνης, των δημιουργικών δραστηριοτήτων που θα δώσουν αξίες και ιδανικά, που θα στηρίξουν τα παιδιά με σοβαρές διαγνωσμένες δυσκολίες που δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του σχολείου.
Είναι πολύ συγκινητικό ότι το βιβλίο αυτό γράφτηκε λόγω του ότι οι κορυφαίοι Καθηγητές εγκληματολογίας ενέπνευσαν την κ. Καρδαρά με το δικό τους επιστημονικό έργο. Ο Καθηγητής και μέντοράς της -όπως τον αποκαλεί- Γιάννης Πανούσης όλα αυτά τα χρόνια την κατευθύνει, την καθοδηγεί στον επιστημονικό της δρόμο, της δίνει αξίες και ιδανικά. Το 2019 ο Καθηγητής παραχώρησε μια εξαιρετική ραδιοφωνική συνέντευξη, στον δημοσιογράφο Γιώργο Σαχίνη στη διάρκεια της οποίας τόνισε κάποια σημαντικά πράγματα για το τι μπορεί να προσφέρουν οι ερευνητές της σύγχρονης εποχής. Τότε, αναφέρει η κ. Καρδαρά, ξεκίνησε να γράφει πιο συστηματικά το βιβλίο ως μίας απάντηση, ως μια συνέχεια στις προτάσεις του Καθηγητή. Παράλληλα, το επιστημονικό έργο του Καθηγητή Νέστορα Κουράκη και η καθοδήγηση που έλαβε κατά τη συγγραφή του βιβλίου της την βοήθησαν να βάλει ένα λιθαράκι σε αυτές τις δύο θεματικές που πραγματεύεται. Αναφέρθηκε επίσης με συγκίνηση στην καίρια συμβολή του Καθηγητή Αντώνη Μαγγανά στην έρευνα για τη νεανική παραβατικότητα και θυματοποίηση ανηλίκων, καθώς επίσης ευχαρίστησε για τη σημαντική συμβολή στο βιβλίο της τους: Έφη Λαμπροπούλου, Χρήστο Τσουραμάνη, Γιώργο Χλούπη, Παναγιώτη Παπαϊωάννου, Έρη Ιωαννίδου, Κέλλυ Ιωάννου, Όλγα Τζουραμάνη, Εύη Καλούτσου, Ματίνα Μαλανδρή, Παυλίνα Μωραϊτη, Δέσποινα Τζάνη και για το εξώφυλλο τη Ζωγράφο Σίσι Τζούμα και τον Γραφίστα Αλέξανδρο Κοκκίνη. Δεν θα μπορούσε όμως να κλείσει την ομιλία της χωρίς μια αναφορά σε έναν άνθρωπο που της λείπει πάρα πολύ και δεν είναι πλέον μαζί μας, αλλά, όπως τόνισε «το αστέρι του λάμπει από ψηλά και μας φωτίζει». Ο λόγος για τον Γιώργο ΚαραQιβάζ, δημοσιογράφο-ερευνητή που δολοφονήθηκε τον Απρίλιο του 2021. Όπως η ίδια τόνισε «ο Γιώργος πίστευε σε έναν πιο δίκαιο και φωτεινό κόσμο και οφείλουμε οι φίλοι και συνεργάτες του αλλά και όλος ο δημοσιογραφικός κόσμος να κρατήσουμε τον Γιώργο στην καρδιά μας, να κάνουμε εκδηλώσεις προς τιμή του, να προβάλλουμε το έργο του. Γι’ αυτό, θα τελειώσω με τα λόγια του, που με αυτά είχε ανοίξει την εκδήλωση που είχαμε πραγματοποιήσει στον Ιανό και την είχε βιντεοσκοπήσει το ίδρυμα Μποδοσάκη «Εγκλήματα κατά της ζωής: Παιδιά και ΜΜΕ»: Τα παιδιά είναι ότι πιο πολύτιμο έχουμε στη ζωή μας!».
Αξίζει να επισημανθεί ότι η νεανική παραβατικότητα αποτελεί φαινόμενο κοινωνικής παθογένειας. Τα παραπτώματα του παρελθόντος ωχριούν μπροστά σε αυτά που με ραγδαίους ρυθμούς εμφανίζονται και καταγράφονται τα τελευταία χρόνια. Από τις νεανικές συμμορίες και τους εκφοβισμούς συνομηλίκους (φαινόμενο γνωστό με τον όρο bullying) περάσαμε στις καταχρήσεις ουσιών, στην άσκηση βίας, στις ανθρωποκτονίες, στην σεξουαλική παρενόχληση αλλά και στην πορνογραφία. Αναμφίβολα, λοιπόν, το νέο βιβλίο της Αγγελικής Καρδαρά αποτελεί πολύτιμο εγχειρίδιο στα χέρια τόσο του απλού πολίτη που θέλει να μάθει, να ερευνήσει, να κατανοήσει όσο και του φοιτητή, του εγκληματολόγου, του δημοσιογράφου, του νομικού που αναζητά το φρέσκο, το διαφορετικό, τη σύγχρονη ματιά απέναντι στο φαινόμενο της νεανικής παραβατικότητας και της θυματοποίησης ανηλίκων και νέων. Από την προσέγγιση του φαινομένου της νεανικής παραβατικότητας σε εθνικό και διεθνές επίπεδο (Α’ ΜΕΡΟΣ) οδηγούμαστε στην ανάλυση υποθέσεων με θύματα ανήλικους και νέους σε συσχετισμό με την απεικόνισή τους στα ΜΜΕ (Β’ ΜΕΡΟΣ), ερευνούμε το φαινόμενο της ενδοοικογενειακής βίας (Γ’ ΜΕΡΟΣ), ανακαλύπτουμε τα πολύκροτα – όπως είθισται να αποκαλούνται – εγκλήματα με δράστες νέους που απασχολήσαν τα ελληνικά ΜΜΕ (Δ’ ΜΈΡΟΣ) και καταλήγουμε στο σύγχρονο σχολείο, στις εντάσεις και συγκρούσεις μεταξύ μαθητών αλλά και μαθητών- εκπαιδευτικών (Ε’ ΜΕΡΟΣ). Στις Ειδικές Θεματικές Ενότητες η συγγραφέας μας βοηθάει να κατανοήσουμε κρίσιμα ζητήματα, όπως η κακοποίηση ζώων από ανηλίκους, η «εκδικητική πορνογραφία», τα τροχαία δυστυχήματα με θύματα ανηλίκους και νέους, οι αυτοκτονίες, οι επιθέσεις με οξύ, ενώ στο Παράρτημα έχουμε την ευκαιρία, ως αναγνωστικό κοινό, να γνωρίσουμε νομικούς και εγκληματολογικούς όρους για τη νεανική παραβατικότητα και τη θυματοποίηση ανηλίκων από το αμερικανικό δίκαιο, με τις αντίστοιχες ερμηνείες στα ελληνικά αλλά και να μελετήσουμε ενδιαφέρουσες συνεντεύξεις για το υπό εξέταση φαινόμενο.
Ένα βιβλίο για την εγκληματικότητα, για τους νέους που παγιδεύτηκαν στις σκοτεινές διαδρομές της βίας, για τα παιδιά που πληγώνουν και πληγώνονται. Ένα βιβλίο αφιερωμένο στα παιδιά που ονειρεύονται.
Ελληκαίτη Κουρτάκη, Προπτυχιακή Φοιτήτρια Νομικής ΔΠΘ
Βάσω Ταυρή, Απόφοιτη Τμήματος Κοινωνιολογίας Παντείου