Τerre des hommes Hellas: Παιδιά σε ποινικές διαδικασίες

H Terre des hommes Hellas/Γη των ανθρώπων είναι μια μη κερδοσκοπική οργάνωση παιδικής προστασίας, η οποία δραστηριοποιείται στην Ελλάδα από το 2016. Η Terre des hommes Hellas (εφεξής Tdh Hellas) ενδυναμώνει το σύστημα παιδικής προστασίας και κοινωνικής φροντίδας με δράσεις που αφορούν το σύνολο του περιβάλλοντος γύρω από το παιδί. Μια από τις υψηλότερες προτεραιότητες του οργανισμού είναι η προστασία των παιδιών-θυμάτων και των παιδιών που εμπλέκονται σε ποινικές διαδικασίες. Έτσι, υλοποιεί προγράμματα τα οποία στοχεύουν στην πρόληψη της βίας ανηλίκων, την ψυχολογική υποστήριξη των γονέων και την πρόσβαση των παιδιών σε μια φιλική δικαιοσύνη η οποία δεν τα επανατραυματίζει.

 

Μαζί με τα παιδιά

Τα έργα του οργανισμού διαπνέονται από την αρχή της παιδικής συμμετοχικότητας, όπως εκφράζεται στο Άρθρο 12 της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού και ορίζει ότι τα παιδιά έχουν το δικαίωμα να συμμετέχουν σε διαδικασίες λήψης αποφάσεων που μπορεί να σχετίζονται με τη ζωή τους και να επηρεάζουν αποφάσεις που λαμβάνονται για αυτά, είτε αυτές αφορούν την οικογένεια, το σχολείο ή την κοινότητα. Η αρχή αυτή επιβεβαιώνει ότι τα παιδιά είναι πλήρη πρόσωπα με το δικαίωμα να εκφράζουν τις απόψεις τους, και απαιτεί να ακούγονται αυτές οι απόψεις με δέουσα βαρύτητα, λαμβάνοντας υπόψη την ηλικία και την ωριμότητα του παιδιού. Αναγνωρίζει επίσης το δυναμικό των παιδιών να εμπλουτίζουν τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων, να μοιράζονται προοπτικές και να συμμετέχουν ως πολίτες και φορείς θετικών αλλαγών. Ως ένα θεμελιώδες δικαίωμα του παιδιού, το δικαίωμα στη συμμετοχή απαιτεί μια σαφή δέσμευση και αποτελεσματικές δράσεις για να γίνει ζωντανή πραγματικότητα και, επομένως, είναι πολύ περισσότερο από μια απλή στρατηγική.

Στα προγράμματα που υλοποιεί η Tdh Hellas, η παιδική συμμετοχικότητα εξασφαλίζεται με τη μεθοδολογία των Συμβουλευτικών Επιτροπών Νέων (Child Advisory Boards-CABs). Αναφορικά με το συμβουλευτικό χαρακτήρα της Επιτροπής Νέων, εκκινούμε από την πεποίθηση ότι δεν υπάρχει πλέον «αρμόδιος» να μας συμβουλεύσει για ζητήματα που αφορούν στα παιδιά από τα ίδια τα παιδιά. Οι εμπειρίες, οι απόψεις και οι ιδέες τους τροφοδοτούν και διαμορφώνουν τα προγράμματα της Terre des Hommes, τις δράσεις και τις παρεμβάσεις της στο πεδίο της παιδικής προστασίας. Οι προτάσεις τους ενσωματώνονται σε όλα τα «εργαλεία» που παράγονται και στις δραστηριότητες που οργανώνονται στο πλαίσιο των δράσεών μας, διασφαλίζοντας ότι οι φωνές των παιδιών ακούγονται και γίνονται σεβαστές.

Πρόληψη της βίας ανηλίκων

Στο επίπεδο της πρόληψης της βίας ανηλίκων, η Tdh Hellas υλοποιεί στην Ελλάδα το έργο CARING* σε οκτώ σχολεία στην Αθήνα. Το διακρατικό έργο CARING έχει ως στόχο την κατανόηση, πρόληψη και μείωση της έμφυλης βίας μεταξύ νέων σε σχολικά περιβάλλοντα 4 χωρών: Ελλάδα, Βουλγαρία, Ρουμανία και Κροατία. Με τις δράσεις μας στην Ελλάδα, υποστηρίζουμε τις σχολικές κοινότητες συνολικά, συμπεριλαμβάνοντας στοχευμένες δράσεις για εκπαιδευτικούς, μαθητές/τριες και γονείς.

Έχοντας υλοποιήσει έρευνα διερεύνησης αναγκών, η Tdh Hellas έχει ήδη προχωρήσει στην εκπαίδευση 21 εκπαιδευτικών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και Συμβούλων Εκπαίδευσης σχετικά με την αναγνώριση και πρόληψη περιστατικών έμφυλης βίας μεταξύ ανηλίκων, σε σχολικά περιβάλλοντα. Περαιτέρω, τους ενημέρωσε πάνω στα διαθέσιμα εργαλεία που έχουν ως εκπαιδευτικοί, για να επιτελέσουν το ρόλο τους. Με τα εργαλεία αυτά, οι συμμετέχοντες θα εκπαιδεύσουν τις δικές τους σχολικές κοινότητες, εξασφαλίζοντας πολλαπλασιαστικά αποτελέσματα.

Η παιδική συμμετοχικότητα εξασφαλίζεται σε αυτό το έργο με τη μορφή μιας διακρατικής ομάδας νέων 14 έως 17, η οποία θα εκπαιδευθεί σε θέματα σχολικής έμφυλης βίας και θα παρέχει ανατροφοδότηση σε όλη τη διάρκεια δράσεων. Ο στόχος είναι να ενδυναμωθεί η φωνή των νέων και να συμπεριληφθούν οι ιδέες και οι αναστοχασμοί τους για την βελτίωση των εργαλείων και των στόχων του προγράμματος, αλλά και να λειτουργήσουν ως σύμβουλοι και συνοδοιπόροι μας σε αυτήν την πρωτοβουλία.

Έμφαση στη συμφιλίωση, όχι στην τιμωρία

Πέρα από τον τομέα της πρόληψης, η Terre des hommes Ελλάδος δραστηριοποιείται στον τομέα της αποκατάστασης μετά την τέλεση κάποιας αξιόποινης πράξης.

Όταν ένα παιδί εμπλέκεται σε ποινικές διαδικασίες ως θύμα ή δράστης οι αρμόδιοι νομικοί και επαγγελματίες παιδικής προστασίας θα πρέπει να ενεργούν και να αναλύουν μαζί όλες τις πτυχές της ζωής του παιδιού, εντοπίζοντας τα δυνατά και τα τρωτά του σημεία. Αυτή η διεπιστημονική ατομική αξιολόγηση συμβάλλει στη διασφάλιση της πρόσβασης του παιδιού σε ένα σύστημα δικαιοσύνης πραγματικά δίκαιο. Η Tdh Hellas διευκολύνει την πρόσβαση των παιδιών και των νέων σε μία φιλική προς αυτά δικαιοσύνη και προωθεί τη χρήση αποκαταστατικής δικαιοσύνης σε υποθέσεις στις οποίες εμπλέκονται παιδιά είτε ως θύματα είτε παιδιά σε σύγκρουση με τον νόμο.

Τα προγράμματά μας βοηθούν εθνικούς παράγοντες που εργάζονται με παιδιά-θύματα και παραβάτες να ενισχύσουν τη γνώση τους σχετικά με τη φιλική προς τα παιδιά αποκαταστατική δικαιοσύνη. Την ίδια στιγμή εκπαιδεύουμε επαγγελματίες που εργάζονται με παιδιά ενώ ενδυναμώνουμε τα ίδια τα παιδιά μαθαίνοντάς τους τα δικαιώματά τους και βοηθώντας τα να ακουστεί η δική τους φωνή με σκοπό την καλύτερη προστασία τους κατά την επαφή τους με το σύστημα δικαιοσύνης. Έχοντας ήδη θέσει ισχυρές βάσεις με τα προγράμματα Focus & i-RESTORE: Protecting child victims through Restorative Justice, η Tdh Hellas συνεχίζει την παρέμβασή της με το πρόγραμμα i-RESTORE 2.0 ώστε να δημιουργήσει προσβάσιμες ποιοτικές διαδικασίες αποκαταστατικής δικαιοσύνης για παιδιά που έρχονται σε επαφή με το νόμο. Στο πλαίσιο του προγράμματος αυτού πραγματοποιούμε μεταξύ άλλων εκπαιδεύσεις επαγγελματιών, κύκλους ευαισθητοποίησης σε σχολεία, συγκρότηση Συμβουλευτικής Επιτροπής Παιδιών και ανταλλαγές επισκέψεων.

Σε αυτό το πλαίσιο, η ενεργή και ουσιαστική συμμετοχή των παιδιών αναδεικνύεται ως ουσιαστικό συστατικό σε προγράμματα που προωθούν την αποκαταστατική δικαιοσύνη για παιδιά. Οι Συμβουλευτικές Επιτροπές Νέων αποτελούν τον πυρήνα των προγραμμάτων για καλύτερη πρόσβαση των παιδιών στη δικαιοσύνη. Σε αυτές τις συναντήσεις, επιδιώκεται η ψυχοκοινωνική ενδυνάμωση των συμμετεχόντων, αντιμετωπίζοντας ζητήματα που αφορούν την επανορθωτική δικαιοσύνη και τα δικαιώματα των παιδιών.

Η εμπειρία μας από τις Συμβουλευτικές Επιτροπές Παιδιών μας έμαθε ότι τα παιδιά δεν έχουν απλά ιδέες, αλλά μπορούν να διαμορφώσουν συγκεκριμένες απτές και ρεαλιστικές προτάσεις αναφορικά με την βελτίωση του συστήματος παιδικής προστασίας και δικαιοσύνης.

Με τα δικά τους λόγια

«Αυτό που με κινητοποιεί για να συμμετάσχω στη Συμβουλευτική Επιτροπή Νέων της Terre des hommes είναι πρώτα απ’ όλα το γεγονός ότι η επιτροπή αυτή προσπαθεί να φέρει αλλαγές και να κάνει τη διαφορά. Είναι προφανές ότι πολλοί έφηβοι ανά τον κόσμο [σσ. που έχουν επαφή με τη δικαιοσύνη] υποφέρουν ακόμη και μετά την έκτιση της ποινής τους και πραγματικά πιστεύω ότι η Συμβουλευτική Επιτροπή μπορεί να βοηθήσει, και γι’ αυτό χαίρομαι πολύ που είμαι μέρος της.»

Για να πάρετε μια γεύση των δραστηριοτήτων των CABs, διαβάστε και ακούστε τι είχαν να πουν τα παιδιά, μέσα από αφίσες, βίντεο και φυλλάδια τα οποία δημιούργησαν.

Ο συμβουλευτικός χαρακτήρας των Επιτροπών Νέων εξασφαλίζει ότι οι προτάσεις των παιδιών ενσωματώνονται στα προγράμματα της Terre des hommes Hellas, διασφαλίζοντας ότι οι φωνές τους ακούγονται και γίνονται σεβαστές.

Περισσότερα για το έργο της Terre des hommes στην Ελλάδα

H Terre des hommes Foundation ιδρύθηκε το 1960 στη Λωζάννη και έκτοτε είναι μια από τις κορυφαίες οργανώσεις παιδικής προστασίας διεθνώς. Η Terre des hommes Foundation είναι ενεργή στην Ελλάδα από το 2016, συμβάλλοντας στη βελτίωση του συστήματος παιδικής προστασίας και στην αναμόρφωση της κοινωνικής φροντίδας. Κάθε χρόνο χιλιάδες νέοι, παιδιά και οι φροντιστές αυτών επωφελούνται από τα προγράμματα που η οργάνωση αναπτύσσει στην Ελλάδα.

ΟΙ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ ΜΑΣ

• Παιδική Προστασία: Προώθηση των δικαιωμάτων των παιδιών με την ενίσχυση του εθνικού συστήματος προστασίας. Κινητοποιούμε την κοινότητα σε εθνικό και τοπικό επίπεδο για την πρόληψη καταστάσεων κινδύνου για τα παιδιά. Συνεργαζόμαστε με κοινωνικούς λειτουργούς, προπονητές, εκπαιδευτές και άλλους επαγγελματίες για να προστατεύσουμε τα παιδιά από την κακοποίηση και την παραμέληση. Επιδιώκουμε να αυξήσουμε την ανθεκτικότητα των παιδιών και των νέων και τα βοηθάμε να συμμετέχουν στη λήψη αποφάσεων που τα αφορούν. Επενδύουμε στην εκπαίδευση, την υγεία, τις κοινωνικές υπηρεσίες και τις υποδομές για να βελτιώσουμε τη ζωή όλων των παιδιών στην Ελλάδα.
• Παιδιά και μετανάστευση: Σε αυτόν τον τομέα, η προτεραιότητά μας είναι να διασφαλίσουμε ότι τα παιδιά που έχουν ήδη πληγεί από τη μετανάστευση έχουν πρόσβαση στα θεμελιώδη δικαιώματά τους. Στον τομέα της μετανάστευσης, παρέχουμε ψυχοκοινωνική υποστήριξη σε εκτοπισμένες οικογένειες και παιδιά στο πλαίσιο των έργων STEP IN και WELL U.
• Πρόσβαση στη δικαιοσύνη: Βελτίωση των πρακτικών που υιοθετούνται στο ελληνικό δικαστικό σύστημα για να διασφαλιστεί ότι κάθε παιδί έχει πρόσβαση σε μια δικαιοσύνη που σέβεται τα δικαιώματά του και είναι προσαρμοσμένη στις συγκεκριμένες συνθήκες ζωής και ανάγκες του. Με το έργο iRESTORE 2.0 υποστηρίζουμε επαγγελματίες που εργάζονται με παιδιά θύματα και παραβάτες, μέσω της εκπαίδευσης για τη φιλική προς τα παιδιά αποκαταστατική δικαιοσύνη. Μέσω του έργου i Access My Rights διασφαλίζουμε ότι τα δικαιώματα των παιδιών θυμάτων γίνονται σεβαστά, χρησιμοποιώντας εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης. Ενδυναμώνουμε τα παιδιά εκπαιδεύοντάς τα για τα δικαιώματά τους και ενισχύοντας τις φωνές τους, ώστε να μπορούν και τα ίδια να γίνουν υπερασπιστές μιας φιλικής προς τα παιδιά δικαιοσύνης. Υποστηρίζουμε επίσης γονείς παιδιών που έρχονται σε επαφή με το νόμο, μέσω ομάδων γονέων, στο πλαίσιο του έργου JUST US.

Για περισσότερες πληροφορίες, μπορείτε να επικοινωνήσετε στο grc.office@tdh.org.

Ακολουθείστε την Terre des hommes Hellas στα:

• www.tdh.gr & www.childhub.org
• Facebook
• Twitter/X
  
• LinkedIn