... συστήνεται και στη χώρα μας Δικαστική Αστυνομία;
Η θεσμική προσέγγιση της υπό ίδρυση Δικαστικής Αστυνομίας
Εισαγωγή
Η ίδρυση Δικαστικής Αστυνομίας αποτελεί πάγιο αίτημα των δικαστικών λειτουργών και των συνηγόρων στη χώρα μας ενώ η λειτουργία της σε πολλά ευρωπαϊκά κράτη (Γαλλία, Γερμανία, Ισπανία, Ολλανδία, Βέλγιο) καταγράφεται ως ιδιαίτερα θετική (Αργυρός, 2021)[1]. Στην Ελλάδα η υπαγωγή των αστυνομικών υπαλλήλων είναι διττή καθότι διοικητικά υπάγονται στην ηγεσία του Σώματος (Πολιτική και Φυσική) ενώ κατά το προανακριτικό τους έργο υπόκεινται ευθέως στις εντολές του εισαγγελέα (Δαλακούρας, 2011:257). Παραταύτα η ίδρυση Δικαστικής Αστυνομίας αποτέλεσε μια πρόταση της οποίας η υιοθέτηση επιχειρήθηκε πολλές φορές στα ελληνικά χρονικά, χωρίς όμως τελικά έως σήμερα να έχει υλοποιηθεί.
Ιστορικό
Η πρώτη προσπάθεια ίδρυσής Δικαστικής Αστυνομίας στη χώρα μας, καταγράφεται χαρακτηριστικά, το 1836 με τη θεσμοθέτηση της διάκρισης μεταξύ Διοικητικής και Δικαστικής Αστυνομίας (Αλεξιάδης, 2006:119) ενώ κατά το πρόσφατο παρελθόν, ενδεικτικά αναφέρεται ότι το 1993 η ίδρυση του θεσμού συμπεριλήφθηκε στο Ν.2145/93, χωρίς όμως ποτέ να εκδοθεί το Π.Δ. ίδρυσής της, ενώ το καλοκαίρι του 2018 τέθηκε σε διαβούλευση νομοσχέδιο που προέβλεπε τη σύσταση Δικαστικής Αστυνομίας με καθήκοντα, μεταξύ άλλων, τα εξής:
- Τη διενέργεια προκαταρκτικής εξέτασης και άλλων προανακριτικών πράξεων.
- Την εκτέλεση ενταλμάτων σύλληψης.
- Την επίδοση δικογράφων και την εκτέλεση δικαστικών αποφάσεων.
- Την ευταξία στις συνεδριάσεις.
- Την υποβοήθηση των ανακριτών και των εισαγγελέων στα αιτήματα δικαστικών συνδρομών.
- Την παροχή επιστημονικής συνδρομής επί θεμάτων όπου απαιτούνται ειδικές γνώσεις, πχ οικονομικά, τραπεζικά θέματα κλπ.
Πρόσφατα το ζήτημα ίδρυσης Δικαστικής Αστυνομίας επανέφερε κατά την ομιλία του για την ψήφιση του προϋπολογισμού του 2022 στη Βουλή και ο νυν Υπουργός Δικαιοσύνης (Μάνδρου, 2022) ενώ το σχετικό νομοσχέδιο για την ίδρυσή της τέθηκε σε διαβούλευση λίγους μήνες αργότερα. Αποτέλεσμα της διαβούλευσης ήταν ο πρόσφατος Ν.4963/2022 με τον οποίο ο θεσμός της Δικαστικής Αστυνομίας εισήχθη για μια ακόμα φορά στο ελληνικό δικαστικό σύστημα ως υπηρεσία που θα στελεχώνεται τόσο από ένστολο όσο και από πολιτικό - επιστημονικό προσωπικό ενώ οι αρμοδιότητες του νέου Σώματος δεν διαφοροποιούνται ουσιαστικά από αυτές που προβλέπονταν στο σχετικό νομοσχέδιο του 2018 (Αιτ. Εκθ. Ν.4963/2022:3-6).
Το θέμα έχει απασχολήσει και ερευνητικά την επιστημονική κοινότητα ενώ σε πρόσφατα δημοσιευμένη έρευνα, η σύσταση της Δικαστικής Αστυνομίας προτείνεται ως ένα μέρος μιας συνολικότερης μεταρρύθμισης της ποινικής προδικασίας στη χώρα μας (Βιδάλη, Καραγιαννίδης, Κουφούλη, Σπυρέα, 2021:98). Επίσης το 2002 η ίδρυση του θεσμού αποτέλεσε ένα από τα μέτρα που προτάθηκαν από την Ολομέλεια του Αρείου Πάγου για την πάταξη της διαφθοράς (Εφημερίδα Ναυτεμπορική, 2002) ενώ ανάλογη σύσταση έχει απευθύνει στην χώρα μας και η GRECO. Παράλληλα υπέρ της ίδρυσης Δικαστικής Αστυνομίας τίθενται τα θεσμικά δικηγορικά όργανα και πολλοί θεωρητικοί νομικοί επιστήμονες, ενώ σε εκδήλωση που είχε υλοποιήσει ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών το 2010, σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Αθηνών και την Εταιρία Δικαστικών Μελετών, σύσσωμος ο δικαστικός κόσμος της χώρας υπερθεμάτισε για την αναγκαιότητά της (Αλεξίου, 2010, Καραμανώλη, 2018).
Οφέλη και δυσχέρειες
Στην προαναφερθείσα εκδήλωση ο τότε εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Ιωάννης Τέντες είχε επιγραμματικά αναφέρει, ως επιχειρήματα που αποδεικνύουν την αναγκαιότητα ίδρυσης της Δικαστικής Αστυνομίας, τα εξής:
- Την εξάλειψη εξάρτησης των αστυνομικών οργάνων από την εκτελεστική εξουσία και τον βαθμιαίο εμποτισμό τους με το πνεύμα σεβασμού και νομιμότητας που διέπει το Δικαστικό Σώμα.
- Την καθημερινή άσκηση πληθώρας καθηκόντων από την Ελληνική Αστυνομία, όπως θέματα τάξεως, φύλαξη προσώπων - στόχων, περιφρούρηση πορειών, που καθυστερεί σημαντικά την εκτέλεση διάφορων προανακριτικών παραγγελιών δημιουργώντας σοβαρές συνέπειες στην ταχύτητα και στην αποτελεσματικότητα απόδοσης της δικαιοσύνης (Τέντες, 2010:19).
Επομένως η ίδρυση Δικαστικής Αστυνομίας θα διευκολύνει την προδικασία ενισχύοντας την αποτελεσματικότητά της ενώ θα συμβάλει στην επιτάχυνση απονομής της δικαιοσύνης αποσυμφορίζοντας τα υπερφορτωμένα πινάκια των δικαστηρίων. Επικεντρώνοντας το ζήτημα στη βαριά εγκληματικότητα και ιδίως στη διαφθορά, το οργανωμένο και το οικονομικό έγκλημα, φρονούμε ότι η ίδρυση της Δικαστικής Αστυνομίας κρίνεται επιτακτική για την αντιμετώπιση αυτών των αδικημάτων. Οι ποινικές δικογραφίες που περιλαμβάνουν άδικες πράξεις που εγκληματολογικά δύναται να υπαχθούν στη βαριά εγκληματικότητα και στα εγκλήματα των ισχυρών, είναι σαφώς μεγαλύτερου βαθμού δυσκολίας και πολυπλοκότητας σε σύγκριση με αυτές της εγκληματικότητας του δρόμου περικλείοντας συμπεριφορές και μεθόδους διάπραξης που απαιτούν για την αντιμετώπισή τους απόλυτα εξειδικευμένους τρόπους έρευνας και βαθιά γνώση του νομικού πλαισίου. Σύμφωνα με την οπτική μας, η επιχειρησιακή δυνατότητα αντιμετώπισης τέτοιων αδικημάτων απαντάται σήμερα μόνο από άτομα που υπηρετούν επί χρόνια σε ειδικές υπηρεσίες της Ελληνικής Αστυνομίας και όχι από το σύνολο του προσωπικού της. Η δημιουργία ειδικών υπηρεσιών, όπως η Οικονομική Αστυνομία, η Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος και η Υπηρεσία Εσωτερικών Υποθέσεων, σαφέστατα συμβάλλει στην εξειδίκευση του προσωπικού, το οποίο όμως, ακόμα και σε αυτές τις υπηρεσίες, δεν είναι σταθερό[2] (Αλοσκόφης, 2019:87-93, Βιδάλη, 2019:309, Γεωργογιάννης, 2012:148).
Η έλλειψη εξειδίκευσης των αστυνομικών οφείλεται βέβαια και στη πληθώρα και ποικιλομορφία καθηκόντων και αρμοδιοτήτων που η Ελληνική Αστυνομία οφείλει να υπηρετεί. Άλλωστε το αστυνομικό προσωπικό, στη συντριπτική πλειοψηφία του, προσλαμβάνεται ως προσωπικό γενικών καθηκόντων (Ελληνική Αστυνομία, 2022). Δηλαδή κάθε αστυνομικός δεν αποκτά εξειδικευμένα καθήκοντα (τροχαίας, ναρκωτικών, αποκατάστασης τάξης κλπ) τα οποία θα εκτελεί σε όλο του τον υπηρεσιακό βίο, αλλά είναι εξαιρετικά συχνό το φαινόμενο να αλλάζει πολλές και διαφορετικές υπηρεσίες, ασύνδετες μεταξύ τους, γεγονός που απαιτεί εκ νέου μετεκπαίδευση και χρόνο προσαρμογής. Η αστοχία αυτή δύναται να δικαιολογηθεί, καθότι οι μετακινήσεις των αστυνομικών συνήθως πραγματοποιούνται μετά από αίτησή τους και προς όφελός τους, αλλά δεν συμβάλλει στην αντιμετώπιση του εγκλήματος και ιδίως της βαριάς εγκληματικότητας η οποία σήμερα απαιτεί στοχευμένη εξειδίκευση (Γεωργογιάννης, 2012:152, Μπρακουμάτσος, 2010:36). Οι υπηρετούντες στη Δικαστική Αστυνομία, ανεξάρτητα της όποιας τελικά υπαγωγής τους, φρονούμε ότι θα κατέχουν ευρύτερη γνώση αλλά και μεγαλύτερη εξειδίκευση απέναντι στο οικονομικό και στο οργανωμένο έγκλημα αλλά και στη βαριά εγκληματικότητα γενικότερα.
Στον αντίποδα, η δημιουργία Δικαστικής Αστυνομίας παρουσιάζει και αρκετές θεσμικές δυσχέρειες. Βασικό πρόβλημα, όπως και σε κάθε μεταρρύθμιση, αποτελεί το κόστος υλοποίησής και εφαρμογής (κτιριακές υποδομές, εξοπλισμός, εκπαίδευση προσωπικού, ικανοποιητικές αποδοχές κ.τ.λ.) το οποίο αναμφίβολα θα είναι υψηλό (Δημακόπουλος, 2010:30). Επίσης δυσκολία φρονούμε ότι θα προκύψει και στον ακριβή διαχωρισμό των αρμοδιοτήτων αλλά και στη συνεργασία της Δικαστικής με τη Διοικητική Αστυνομία[3] η οποία θα συνεχίσει να λειτουργεί εκτελώντας όλα τα υπόλοιπα σημερινά καθήκοντά της (θέματα τροχαίας, ασφάλειας, έλεγχοι, συναθροίσεις - συγκεντρώσεις, έκδοση εγγράφων κ.τ.λ.). Ο διαχωρισμός των αρμοδιοτήτων μεταξύ Δικαστικής και Διοικητικής Αστυνομίας δεν είναι εύκολος, αφού στη καθημερινή πρακτική συχνά τα ανακριτικά και τα διοικητικά καθήκοντα συνυπάρχουν και είναι αλληλοεξαρτώμενα (Παπαϊωάννου, 2016:6), ενώ και η συνεργασία των δύο Σωμάτων ενδεχομένως να μην είναι πλήρως αρμονική δεδομένου ότι θα έχουν διαφορετικές ηγεσίες, διαφορετικούς εσωτερικούς κανονισμούς και θα υπάγονται προφανώς σε διαφορετικά υπουργεία. Επομένως ο όλος διαχωρισμός θα διακατέχεται αναμφίβολα από πληθώρα επικαλύψεων τόσο στο θεσμικό πλαίσιο όσο και στις καθημερινές πρακτικές εφαρμογής του. Άλλωστε και ο Τέντες στην προαναφερθείσα τοποθέτησή του αναφέρθηκε σε αυτόν τον διαχωρισμό λέγοντας ότι η Αστυνομία είναι θεσμός ενιαίος κατά τον οποίο η αστυνομία τάξεως και η αστυνομία καταδιώξεως έχουν άρρηκτο δεσμό αμοιβαίας συνεργασίας, γεγονός που καθιστά δυσχερές τον μεταξύ τους διαχωρισμό (Τέντες, 2010:20).
Πέρα όμως από τα ανωτέρω θεσμικά προβλήματα, τα οποία αναμφίβολα πρέπει να συνυπολογιστούν κατά τη θέσπιση και εφαρμογή του θεσμού της Δικαστικής Αστυνομίας στη χώρα μας, στην εκδήλωση του Δ.Σ.Α. αφέθηκαν και αιχμές για την έως τότε μη ίδρυσή της που εδράζονταν σε «εξωθεσμικούς» παράγοντες. Πιο συγκεκριμένα, βασικό εμπόδιο υλοποίησης του θεσμού της Δικαστικής Αστυνομίας στη χώρα μας αποτελούν οι εσωτερικές διαχρονικές αντιδράσεις της υπάρχουσας Αστυνομίας και γενικότερα της διοίκησης (πολιτική - εκτελεστική) η οποία με τη λειτουργία του θεσμού θα απολέσει ένα σημαντικό κομμάτι διοικητικής εξουσίας το οποίο πλέον θα υπάγεται αποκλειστικά στο Δικαστικό Σώμα. Στο προβληματισμό για τη δημιουργία ή μη της Δικαστικής Αστυνομίας στη χώρα μας, εκτιμάται ότι πιο σημαντικό ανάχωμα αποτελούν οι εξωνομικοί προβληματισμοί παρά τα όποια θεσμικά ζητήματα προκύπτουν (Δημακόπουλος, 2010:29, Καρράς, 2010:32, Κόκκινος, 2010:35).
Συμπεράσματα
Σύμφωνα με την οπτική μας παρά τις όποιες δυσχέρειες, η δημιουργία της Δικαστικής Αστυνομίας κρίνεται απαραίτητη στις μέρες μας. Η πολιτεία οφείλει να ξεπεράσει τις όποιες αναστολές τυχόν υπάρξουν και να προβεί τελικά στην πλήρη θεσμοθέτησή της. Οφέλη όπως η διασφάλιση της ανεξαρτησίας και της αντικειμενικής δράσης των αστυνομικών, η αμεσότητα της εμπλοκής τους και η επιτάχυνση στην απονομή της δικαιοσύνης αποτελούν παραμέτρους που πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη. Παράλληλα οι εξειδικευμένες και επιστημονικές, πολλές φορές, γνώσεις που απαιτεί η σημερινή προδικασία είναι δύσκολο να καλυφθούν επαρκώς από το υπάρχον αστυνομικό προσωπικό. Αδικήματα που άπτονται του οικονομικού και του οργανωμένου εγκλήματος, περιβαλλοντολογικές παραβάσεις ή άδικες πράξεις που τελούνται στο κυβερνοχώρο απαιτούν πέρα από την άρτια νομική κατάρτιση και μια βαθιά επιστημονική - τεχνολογική γνώση ώστε να αποκαλυφθεί ο τρόπος με τον οποίο τελούνται.
Επομένως μια Δικαστική Αστυνομία αποτελούμενη από εξειδικευμένο προσωπικό και διαθέτοντας τον απαραίτητο υλικοτεχνικό εξοπλισμό αλλά και την τεχνογνωσία θα συμβάλει αποφασιστικά στην αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των σύγχρονων μορφών του εγκλήματος, θα ενισχύσει το αξιόμαχο της Ελληνικής Αστυνομίας µε την αποδέσμευση δυνάμεών της από παράλληλα προανακριτικά καθήκοντα ενώ θα προσδώσει στην Εισαγγελική Αρχή αποτελεσματικότητα και επιχειρησιακή επάρκεια. Βέβαια οφείλουμε να τονίσουμε ότι ο ρόλος της Δικαστικής Αστυνομίας δεν θα πρέπει επ’ ουδενί να είναι ανταγωνιστικός με τη Διοικητική Αστυνομία. Αντιθέτως ο όποιος διαχωρισμός καθηκόντων θα πρέπει να αναβαθμίζει τη Διοικητική Αστυνομία προσδίδοντας σε αυτήν έναν ιδιαίτερα προληπτικό ρόλο με τον οποίο θα συμβάλλει στο έπακρο και τις λειτουργίες της Δικαστικής Αστυνομίας βοηθώντας στην αντιμετώπιση του εγκλήματος και βελτιώνοντας τη καθημερινότητα του πολίτη.
Χαράλαμπος Σφέτσος, Υπ. Δρ. Πανεπιστημίου Πατρών, Κοινωνικός Λειτουργός - Αξιωματικός Ελληνικής Αστυνομίας
Φωτογραφία Sora Shimazaki από Pexels
Βιβλιογραφία
• Αλεξιάδης, Σ., (2006). Ανακριτική. [6η Έκδοση] Αθήνα-Θεσσαλονίκη: Σάκκουλας
• Αλεξίου, Σ., (2010). Δικαστική Αστυνομία. Στο Δ.Σ.Α., Εταιρεία Δικαστικών Μελετών, Τμήμα Νομικής του Πανεπιστημίου Αθηνών», Πρακτικά εκδήλωσης. Διαθέσιμο στο : https://www.dsa.gr/%CF%88%CE%B7%CF%86%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%AD%CF%82-%CE%B5%CE%BA%CE%B4%CF%8C%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82-%CE%B4%CF%83%CE%B1/%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CE%B1%CF%83%CF%84%CF%85%CE%BD%CE%BF%CE%BC%CE%AF%CE%B1 [Πρόσβαση 25/11/2022]
• Αλοσκόφης, Ο., (2019). Η κοινωνική έρευνα της εγκληματικότητας των ισχυρών. Στο Σ. Βιδάλη, Σ, Κουλούρης, Ν., Παπαχαραλάμπους, Χ., (επιμ.), (2019). Εγκλήματα των Ισχυρών - Διαφθορά, οικονομικό και οργανωμένο έγκλημα. Αθήνα: Ε.Α.Π..
• Αργυρός, Α., (2021). Δικαστική Αστυνομία - Judicial Police. Διαθέσιμο στο: https://lawnet.gr/law-news/dikastiki-astynomia-judicial-police-antoni-p-argyrou-dikigorou-ap/ [Πρόσβαση 15-12-2021]
• Βιδάλη, Σ., Καραγιαννίδης, Χ., Κουφούλη, Α., Σπυρέα, Σ., (2021). Δικαστική Αστυνομία και Αποτελεσματικότητα του συστήματος ποινικής δικαιοσύνης στην Ελλάδα - Παρουσίαση μιας έρευνας. Αντιγόνη το ερώτημα, Περιοδικό για την Κριτική Εγκληματολογία, το Ποινικό Πρόβλημα και τον Κοινωνικό Έλεγχο. Τόμος Ι Αρ. 2, σελ.67-114
• Βιδάλη, Σ., (2019). Όψεις της ανάκρισης σε υποθέσεις εγκλημάτων των ισχυρών και οργανωμένου εγκλήματος. Στο Σ. Βιδάλη, Σ, Κουλούρης, Ν., Παπαχαραλάμπους, Χ., (επιμ.), (2019). Εγκλήματα των Ισχυρών - Διαφθορά, οικονομικό και οργανωμένο έγκλημα. Αθήνα: Ε.Α.Π..
• Βουλή των Ελλήνων, (2022). Αιτιολογική Έκθεση και Λοιπές Συνοδευτικές Εκθέσεις Σχεδίου Νόμου για τη Σύσταση Δικαστικής Αστυνομίας και λοιπές επείγουσες διατάξεις του Υπουργείου Δικαιοσύνης (Ν.4963/2022). Διαθέσιμο στο: https://www.hellenicparliament.gr/UserFiles/2f026f42-950c-4efc-b950-340c4fb76a24/12027005.pdf [Πρόσβαση 2/12/2022]
• Γεωργογιάννης, Χ., (2012). Εκπαίδευση και Ανάπτυξη Προσωπικού στην Ελληνική Αστυνομία: Προσδιοριστικοί Παράγοντες, Μέθοδοι, Αξιολόγηση Αποτελέσματος. Διδακτορική Διατριβή. Πάτρα: Πανεπιστήμιο Πατρών
• Δαλακούρας, Θ., (2011). Η συγκέντρωση του αποδεικτικού υλικού, Ο ρόλος του εισαγγελέα, της αστυνομίας και των λοιπών διωκτικών οργάνων. Ποινικά χρονικά 5/2006,σελ.247-263.
• Δημακόπουλος, Β., (2010). «Δικαστική Αστυνομία». Στο Δ.Σ.Α., Εταιρεία Δικαστικών Μελετών, Τμήμα Νομικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Πρακτικά εκδήλωσης. Διαθέσιμο στο: https://www.dsa.gr/%CF%88%CE%B7%CF%86%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%AD%CF%82-%CE%B5%CE%BA%CE%B4%CF%8C%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82-%CE%B4%CF%83%CE%B1/%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CE%B1%CF%83%CF%84%CF%85%CE%BD%CE%BF%CE%BC%CE%AF%CE%B1 [Πρόσβαση 10-1-2022]
• Ελληνική Αστυνομία, (2022). Ανθρώπινο Δυναμικό. Διαθέσιμο στο: http://www.hellenicpolice.gr/index.php?option=ozo_content&perform=view&id=59&Itemid=50&lang [Πρόσβαση 2/12/2022]
• Εφημερίδα Ναυτεμπορική, (2002). Μέτρα Πάταξης της διαφθοράς εισηγείται η Εισαγγελία του Α.Π.. Διαθέσιμο στο: https://www.naftemporiki.gr/printStory/26148 [Πρόσβαση:1-5-2021]
• Καραμανώλη, Ε., (2018). Προς ίδρυση, με καθυστέρηση 25 ετών, η δικαστική αστυνομία. Διαθέσιμο στο: https://www.kathimerini.gr/society/976139/pros-idrysi-me-kathysterisi-25-eton-i-dikastiki-astynomia [Πρόσβαση: 29-11-2022]
• Καρράς Α., (2010). «Δικαστική Αστυνομία». Στο Δ.Σ.Α., Εταιρεία Δικαστικών Μελετών, Τμήμα Νομικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Πρακτικά εκδήλωσης. Διαθέσιμο στο : https://www.dsa.gr/%CF%88%CE%B7%CF%86%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%AD%CF%82-%CE%B5%CE%BA%CE%B4%CF%8C%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82-%CE%B4%CF%83%CE%B1/%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CE%B1%CF%83%CF%84%CF%85%CE%BD%CE%BF%CE%BC%CE%AF%CE%B1 [Πρόσβαση 10-1-2022]
• Κόκκινος, Β., (2010). «Δικαστική Αστυνομία». Στο Δ.Σ.Α., Εταιρεία Δικαστικών Μελετών, Τμήμα Νομικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Πρακτικά εκδήλωσης. Διαθέσιμο στο : https://www.dsa.gr/%CF%88%CE%B7%CF%86%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%AD%CF%82-%CE%B5%CE%BA%CE%B4%CF%8C%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82-%CE%B4%CF%83%CE%B1/%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CE%B1%CF%83%CF%84%CF%85%CE%BD%CE%BF%CE%BC%CE%AF%CE%B1 [Πρόσβαση 20-2-2022]
• Μάνδρου, Ι., (2022). Δικαστική αστυνομία: Προ των πυλών από το Υπουργείο Δικαιοσύνης, Νομοσχέδιο για την ίδρυση της δικαστικής αστυνομίας. Διαθέσιμο στο: https://www.kathimerini.gr/society/561722263/dikastiki-astynomia-pro-ton-pylon-apo-to-ypoyrgeio-dikaiosynis/ [Πρόσβαση 10-1-2022]
• Μπρακουμάτσος, Π., (2010). «Δικαστική Αστυνομία». Στο Δ.Σ.Α., Εταιρεία Δικαστικών Μελετών, Τμήμα Νομικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Πρακτικά εκδήλωσης. Διαθέσιμο στο : https://www.dsa.gr/%CF%88%CE%B7%CF%86%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%AD%CF%82-%CE%B5%CE%BA%CE%B4%CF%8C%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82-%CE%B4%CF%83%CE%B1/%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE- %CE%B1%CF%83%CF%84%CF%85%CE%BD%CE%BF%CE%BC%CE%AF%CE%B1 [Πρόσβαση 20-2-2022]
• Παπαϊωάννου, Ζ., (2016). Αστυνομικό Δίκαιο. Β΄ Έκδοση, Αθήνα-Θεσσαλονίκη: Σάκκουλα
• Σχέδιο Νόμου Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων για «Ίδρυση Υπηρεσίας Δικαστικής Αστυνομίας» (17-8-2018), Διαθέσιμο στο: http://www.opengov.gr/ministryofjustice/wp-content/uploads/downloads/2018/07/judge_police.pdf
• Τέντες Ι., (2010). Δικαστική Αστυνομία. Στο Δ.Σ.Α., Εταιρεία Δικαστικών Μελετών, Τμήμα Νομικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Πρακτικά εκδήλωσης. Διαθέσιμο στο: https://www.dsa.gr/%CF%88%CE%B7%CF%86%CE%B9%CE%B1%CE%BA%CE%AD%CF%82-%CE%B5%CE%BA%CE%B4%CF%8C%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82-%CE%B4%CF%83%CE%B1/%CE%B4%CE%B9%CE%BA%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE-%CE%B1%CF%83%CF%84%CF%85%CE%BD%CE%BF%CE%BC%CE%AF%CE%B1 [Πρόσβαση 10-1-2022]
• GRECO (2015). Fourth Evaluation Round: Evaluation Report on Greece. Greco Eval IV Rep (2014) 9E, June 19: (Available in: https://rm.coe.int/16806c648d). [Πρόσβαση 10-2-2022]
• GRECO (2015β). Third Evaluation Round: Third Interim Compliance Report on Greece. June 19.
• GRECO (2016). Third Evaluation Round: Second Compliance Report on Greece. December 2.
1)Ωστόσο η λειτουργία και ειδικότερα η υπαγωγή της Δικαστικής Αστυνομίας δεν είναι ενιαία σε όλες τις χώρες καθότι δύναται να αποτελεί είτε διακριτή υπηρεσία της Αστυνομίας, υπαγόμενη σε αυτή, είτε Υπηρεσία της Εισαγγελίας που στελεχώνεται διακλαδικά και υπάγεται απευθείας στους κατά τόπο εισαγγελικούς λειτουργούς.
2)Οι τοποθετήσεις, οι μεταθέσεις, οι αποσπάσεις και οι λοιπές μετακινήσεις του συνόλου του αστυνομικού προσωπικού ενεργούνται σύμφωνα με το Π.Δ. 100/2003 (Φ.Ε.Κ. 94/Α/22-4-2003). Το αστυνομικό προσωπικό στη συντριπτική πλειοψηφία του αποτελείται από αστυνομικούς γενικών καθηκόντων οι οποίοι δύναται να υπηρετούν σε όλες τις Υπηρεσίες της Ελληνικής Αστυνομίας.
3) Με τον όρο Διοικητική Αστυνομία εννοούμε το ένοπλο Σώμα, το οποίο έχει ως αποστολή τη διασφάλιση του έννομου αγαθού της δημόσιας τάξης και την πρόληψη της εγκληματικότητας συχνά μέσω αστυνομικών επεμβάσεων και επιβολής περιορισμών στις ατομικές ελευθερίες. Η Διοικητική Αστυνομία, σε αντίθεση με τη Δικαστική, ενεργεί συνήθως έξω από τη σφαίρα της ποινικής δικαιοδοσίας της πολιτείας (Παπαϊωάννου, 2006:5-7). Βέβαια ο όρος Διοικητική Αστυνομία ίσως δεν είναι δόκιμος πλέον στην εποχή μας και δύναται να αντικατασταθεί με τους αλληλοσυμπληρούμενους όρους Αστυνομία της Τάξεως και Αστυνομία της Ασφαλείας. Η οποιαδήποτε όμως διάκριση των όρων στην παρούσα χρονική συγκυρία εκτιμούμε ότι είναι ενδεικτική καθότι η έλλειψη του τελικού θεσμικού πλαισίου που θα αφορά την ίδρυση Δικαστικής Αστυνομίας στην χώρα μας καθιστά την όποια συζήτηση για την ονοματολογία της περαιτέρω διάκρισης της Διοικητικής Αστυνομίας ως καθαρά θεωρητική.