ΤΕΥΧΟΣ #1 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2016

Εργαστήριο Αστεακής Εγκληματολογίας

Ντορίνα Ηλιοπούλου και  Ευάγγελος I. Χαϊνάς*

Το Εργαστήριο Αστεακής Εγκληματολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου ιδρύθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2015 στον Τομέα Εγκληματολογίας του Τμήματος Κοινωνιολογίας της Σχολής Κοινωνικών Επιστημών του Παντείου Πανεπιστημίου Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών. Το Εργαστήριο καλύπτει τις εκπαιδευτικές και ερευνητικές ανάγκες στα γνωστικά αντικείμενα της επιστήμης της Εγκληματολογίας και πιο συγκεκριμένα των αστεακών εγκληματικών φαινομένων.

Ειδικότερα, το Εργαστήριο Αστεακής Εγκληματολογίας δραστηριοποιείται κυρίως στους παρακάτω τομείς:

• Τη μελέτη του συνολικού εγκληματικού φαινομένου και τις ιδιαίτερες ποσοτικές και ποιοτικές ιδιαιτερότητες του στο περιβάλλον της πόλης.
• Τη μελέτη και έρευνα του ρόλου του δομημένου περιβάλλοντος και των δομικών και λειτουργικών χαρακτηριστικών του αστεακού περιβάλλοντος στην εκδήλωση, τις μορφές και διαστάσεις της εγκληματικότητας.
• Τη χρήση και ανάπτυξη μεθόδων και τεχνικών χαρτογράφησης που προσιδιάζουν στη γεωγραφική και χωροταξική ανάλυση του εγκλήματος.
• Την εμπειρική διερεύνηση και ανάλυση των ποσοτικών και ποιοτικών χαρακτηριστικών της εγκληματικότητας ανάλογα με το μέγεθος οικισμού (αστικά κέντρα − ημιαστικές − αγροτικές περιοχές).
• Τη μελέτη της σύγχρονης αστεακής εγκληματικότητας και τη χαρτογράφηση της.
• Την εμπειρική διερεύνηση και μελέτη της θυματοποίησης, του φόβου του εγκλήματος και της ανασφάλειας των πολιτών βάσει του τόπου κατοικίας/μεγέθους οικισμού.
• Την εμπειρική διερεύνηση και θεωρητική ανάλυση των στάσεων και απόψεων των πολιτών απέναντι στο εγκληματικό φαινόμενο και την τιμωρητικότητα, ανάλογα με το μέγεθος οικισμού κατοικίας τους.
• Την επεξεργασία θεωρητικών εξηγητικών προσεγγίσεων και προτάσεων αντεγκληματικής πολιτικής που προσιδιάζουν στις ιδιαιτερότητες της αστεακής εγκληματικότητας.
• Τη διατύπωση προτάσεων για την πρόληψη της εγκληματικότητας σε τοπικό επίπεδο (κοινωνική πρόληψη/κοινοτική πρόληψη), καθώς και προτάσεων πρόληψης του εγκλήματος μέσω περιβαλλοντικού σχεδιασμού (Crime Prevention through Environmental Design−CPTED)

Το Εργαστήριο έχει ως αποστολή:

• Την κάλυψη σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο των εκπαιδευτικών αναγκών στα γνωστικά αντικείμενα του Εργαστηρίου.
• Τη διεξαγωγή ερευνητικών προγραμμάτων με τη συμμετοχή μεταπτυχιακών φοιτητών, υποψηφίων διδακτόρων, καθώς και ειδικευμένων επιστημόνων.
• Τη διοργάνωση επιστημονικών διαλέξεων, ημερίδων, συνεδρίων, συμποσίων, σεμιναρίων και άλλων επιστημονικών εκδηλώσεων, καθώς και την πρόσκληση Ελλήνων και ξένων επιστημόνων αναγνωρισμένου κύρους.
• Την πραγματοποίηση δημοσιεύσεων και εκδόσεων.
• Τη συνεργασία με άλλα Τμήματα και Σχολές του Παντείου Πανεπιστημίου, άλλα συναφή ελληνικά και ξένα ακαδημαϊκά Ιδρύματα, Ερευνητικά Κέντρα και Ινστιτούτα.
• Τη συνεργασία με Δημόσιες Υπηρεσίες, Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, Περιφερειών/Αντιπεριφερειών, καθώς και άλλους επιστημονικούς και κοινωνικούς φορείς στο πλαίσιο μελέτης και υποβολής προτάσεων για ζητήματα, που εμπίπτουν στο πεδίο δραστηριοποίησης του Εργαστηρίου.
• Την ενίσχυση υποψηφίων διδακτόρων, των οποίων το θέμα της διατριβής τους εμπίπτει στα γνωστικά αντικείμενα του Εργαστηρίου, με δυνατότητα πρότασης για χορήγηση υποτροφίας, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.

Η Διευθύντρια του Εργαστηρίου Καθ. Χριστίνα Ζαραφωνίτου και ο Αναπληρωτής Διευθυντής Καθ. Γρηγόρης Λάζος την Τρίτη 8 Μαρτίου 2016 συγκάλεσαν την εναρκτήρια συνάντηση του εργαστηρίου όπου εκεί παρουσιάστηκαν οι σκοποί και οι στόχοι του ΕΑΣΤΕ όπως αυτοί αναφέρονται στον Εσωτερικό Κανονισμό του.

Τα Μέλη του Εργαστηρίου, μέλη ΔΕΠ του Τομέα Εγκληματολογίας του Τμήματος Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου, ερευνητές, υποψήφιοι διδάκτορες και άλλοι επιστήμονες, σε αυτή την πρώτη συνάντηση αντάλλαξαν απόψεις και σκέψεις για την δραστηριότητα του ΕΑΣΤΕ καθώς και προτάθηκαν τα πρώτα Πρωτόκολλα Συνεργασίας λαμβάνοντας πάντα υπόψη την Αποστολή του Εργαστηρίου, όπως αυτή ορίζεται στο ΦΕΚ.

Συνεργασίες και σεμινάρια 

Ήδη το Εργαστήριο Αστεακής Εγκληματολογίας έχει συνάψει σύμφωνα συνεργασίας με το Εργαστήριο Κοινωνικής Πληροφορικής του ΤΕΙ Δυτικής Ελλάδας και το Εργαστήριο Μεθοδολογίας και Έρευνας στην Εγκληματολογία του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών (ΕΚΚΕ). Επίσης, έχει αποδεχθεί προτάσεις για αντίστοιχες συνεργασίες με το Σύλλογο Ελλήνων Εγκληματολόγων Παντείου Πανεπιστημίου (ΣΕΕΠΠ), το Κέντρο Μελέτης του Εγκλήματος (ΚΕΜΕ) και το Κέντρο Ποινικού Δικαίου του Παντείου Πανεπιστημίου, οι οποίες σύντομα θα επικυρωθούν και τυπικά.

Στα πλαίσια των δραστηριοτήτων του ΕΑΣΤΕ πραγματοποιούνται κατά το τρέχον χειμερινό εξάμηνο δύο Σεμινάρια.

Αρχικά, σε συνεργασία με το Εργαστήριο Κοινωνικής Πληροφορικής του ΤΕΙ Δυτικής Ελλάδας διοργανώθηκε Σεμινάριο με θέμα: «Έγκλημα και Κινηματογράφος», το πρώτο μέρος του οποίου πραγματοποιείται κατά το χειμερινό εξάμηνο του τρέχοντος ακαδημαϊκού έτους και είναι αφιερωμένο στις «Εγκληματολογικές θεωρίες στον κινηματογράφο» και ειδικότερα στην κριτική παρουσίαση των θεωριών αυτών μέσα από υποθέσεις κινηματογραφικών ταινιών εγκλήματος (crime films).

Το σεμινάριο αυτό προσεγγίζει από εγκληματολογική σκοπιά την αναπαράσταση του εγκληματικού φαινομένου μέσα από τον τρόπο κινηματογραφικής προβολής του. Ως γενικός στόχος τίθεται η ανάδειξη του τρόπου προσέγγισης της συγκεκριμένης εγκληματολογικής θεματολογίας μέσα από πολιτισμικά «προϊόντα», όπως είναι οι κινηματογραφικές ταινίες και ο συσχετισμός της με τις συνολικότερες προσεγγίσεις της επιστήμης της Εγκληματολογίας.

Το δεύτερο Σεμινάριο, προκύπτει από την συνεργασία του ΕΑΣΤΕ με το Εργαστήριο Μεθοδολογίας και Έρευνας στην Εγκληματολογία του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών, όπου διοργανώνονται Σεμινάρια Μεθοδολογίας Εγκληματολογικών Ερευνών και Μελετών.

Στο πλαίσιο των εν λόγω Σεμιναρίων θα εξεταστούν αφενός, οι μέθοδοι και οι τεχνικές που προσιδιάζουν στην εμπειρική διερεύνηση του αστεακού εγκληματικού φαινομένου στο πλαίσιο μιας γενικότερης συζήτησης περί μεθόδων και εργαλείων της εγκληματολογικής έρευνας και αφετέρου, θα εξετασθούν συγκεκριμένα ζητήματα μεθοδολογικής εφαρμογής μέσα από την παρουσίαση των διπλωματικών, διδακτορικών, μεταδιδακτορικών και λοιπών μελετών από πλευράς συμμετεχόντων, με στόχο την ανάπτυξη διαλόγου και τη διευκόλυνσή τους κατά την εκπόνηση των μελετών τους.

Το Εργαστήριο Αστεακής Εγκληματολογίας είναι ανοιχτό προς το επιστημονικό και ακαδημαϊκό κοινό και ενδιαφέρεται για συνεργασίες και νέες εγγραφές μελών.

Η εγγραφή νέου μέλους απαιτεί την αποστολή της αίτησης υποψήφιου μέλους καθώς και ενός σύντομου βιογραφικού του υποψηφίου στην ηλεκτρονική διεύθυνση του ΕΑΣΤΕ easte@panteion.gr.

Για την αποδοχή της αίτησης, ο υποψήφιος πρέπει να πληροί τα τυπικά προσόντα, όπως αυτά ορίζονται από το ΦΕΚ, και να γίνει δεκτή στην επόμενη Συνεδρίαση του ΕΑΣΤΕ από την ολομέλεια.

Ο χώρος εγκατάστασης του εργαστηρίου είναι το Γραφείο Ε7 νεόκτιστου κτιρίου & Αίθουσα Συνεδριάσεων Δ8 κτιρίου ΔΕΣΚΟΙ, του Παντείου Πανεπιστημίου Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών


*Η Nτορίνα Ηλιουπούλου είναι απόφοιτος του Τμήματος Κοινωνιολογίας, Παντείου Πανεπιστημίου, MSC Criminology, Criminal Justice & Social Research και ο Ευάγγελος I. Χαϊνάς είναι Κοινωνιολόγος, Μ.Δ.Ε. Εγκληματολογίας και Εκπαίδευσης Ενηλίκων, Yπ. Διδάκτωρ Παντείου Πανεπιστημίου Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών