ΤΕΥΧΟΣ #5 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2018

Η επιμονή του εγκληματολόγου αποδίδει

Gorazd Meško
Στη συνέντευξη που παραχώρησε στην Δρα Αναστασία Χαλκιά για το CrimeTimes, ο Gorazd Meško Kαθηγητής Εγκληματολογίας στη Σχολή Ποινικής Δικαιοσύνης και Ασφάλειας του Πανεπιστημίου Maribor της Σλοβενίας και Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Εγκληματολογίας, αναφέρθηκε στην πολύχρονη ακαδημαϊκή και ερευνητική του καριέρα, η οποία καταδεικνύει την ευρύτητα των επιστημονικών του ενδιαφερόντων και τον ευρωπαϊκό του προσανατολισμό όσον αφορά την Επιστήμη της Εγκληματολογίας.

Αυτή την περίοδο,διεξάγει την εθνική έρευνα για την ασφάλεια στις τοπικές κοινότητες, η οποία περιλαμβάνει δύο διεθνή υποπρογράμματα, ένα με Αμερικανούς μελετητές για το έγκλημα, τις διαταραχές και τις κοινωνικές διεργασίες σε αστικό περιβάλλον και ένα άλλο με Ρώσους ερευνητές για το έγκλημα, τις διαταραχές και την αστυνόμευση σε τουριστικά θέρετρα. Για εκείνον είναι εξαιρετικά σημαντικό, όπως αναφέρει «να κερδίζουμε διεθνείς και συγκριτικές γνώσεις όταν μελετάμε τα εγκληματολογικά ‘προβλήματα’», καθώς πιστεύει ότι κάθε εγκληματολογική έρευνα ενέχει εν δυνάμει ένα συγκριτικό και διεθνή χαρακτήρα.

Ο Gorazd Meško αντιμετωπίζει με σκεπτικισμό τις συμπράξεις μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα που στοχεύουν στη μείωση του κόστους της αστυνόμευσης αλλά και του εγκλεισμού, και εκτιμά ότι συχνά συμβάλλουν στη δημιουργία νέων προβλημάτων. Περαιτέρω, διαπιστώνει την έμφαση που δίδεται στην ιδιωτικοποίηση της ασφάλειας όσο και στις ευρωπαϊκές πολιτικές που επιχειρούν να αντιμετωπίσουν όχι μόνο την τρομοκρατία αλλά και τη ριζοσπαστικοποίηση.

Η σλοβενική εγκληματολογία από τη δεκαετία του 1920

Όσον αφορά την ιστορία της Εγκληματολογίας στη Σλοβενία ο Gorazd Meško έχει να μας πει πολλά και ενδιαφέροντα. Η Σλοβενία διαθέτει μακρά παράδοση στη διδασκαλία της Εγκληματολογίας και της εγκληματολογικής έρευνας. Ξεκίνησε με τον Aleksander Vasiljevič Maklecov, έναν Ρώσο μετανάστη, στη δεκαετία του 1920. Το πρώτο ινστιτούτο Εγκληματολογίας ιδρύθηκε τη δεκαετία του 1950. Είναι ενδιαφέρον το γεγονός ότι η εγκληματολογική έρευνα επηρέασε σημαντικά τη χάραξη πολιτικής πριν από το 1990, αλλά έχασε αυτό το ρόλο μετά την ανεξαρτησία της Σλοβενίας. Από τα μέσα της δεκαετίας του 1990 και μετά, η έρευνα άρχισε να γίνεται πιο διεθνής.

Το 2009 η Λιουμπλιάνα ανέλαβε με μεγάλη επιτυχία τη διεξαγωγή του Ετήσιου Συνεδρίου της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Εγκληματολογίας και σε συνδυασμό με τη συμμετοχή της χώρας στο πρόγραμμα CRIMPREV, υπό την ηγεσία του Rene Levy από την GERN και την ομάδα του, σημειώθηκε ιδιαίτερη ανάπτυξη στην Εγκληματολογία στη Σλοβενία και δόθηκε ώθηση, μέσα από τη συμμετοχή μερικών εκ των καλύτερων εγκληματολόγων-ερευνητών για τη θεμελίωση μιας ευρύτερης ευρωπαϊκής εγκληματολογικής σκέψης.

Ο Gorazd Meško εξελέγη Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Εγκληματολογίας το 2016 στο Συνέδριο που έλαβε χώρα στο Muenster. Η τριετής προεδρική θητεία του έχει ως στόχο να εξασφαλίσει τη συνέχιση του διοικητικού συμβουλίου και τη σταθερότητα της ηγεσίας της Εταιρείας. Η κύρια πρόκληση είναι η διοργάνωση του επόμενου Συνεδρίου στο Σεράγεβο,τον Αύγουστο του 2018. Οι διοργανωτές του Συνεδρίου στο Σεράγεβο έχουν ήδη δημιουργήσει τη σχετική ιστοσελίδα και οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να εγγραφούν (www.eurocrim2018.com).

Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Εταιρεία Εγκληματολογίας, όπως αναφέρει ο νυν πρόεδρός της, είναι απαραίτητο να διασφαλίσει την έκδοση του ευρωπαϊκού περιοδικού Εγκληματολογίας και του ενημερωτικού δελτίου της, καθώς και να μεριμνήσει για την ιστοσελίδα της. Αυτή τη στιγμή συζητούνται ιδέες για το θερινό σχολείο της Εταιρείας για υποψήφιους διδάκτορες, τα νέα βραβεία, καθώς και για τις πόλεις που θα φιλοξενήσουν τα μελλοντικά συνέδρια. Επίσης, η Εταιρεία διαθέτει πολλές ομάδες εργασίας που αντικατοπτρίζουν τα κύρια επιστημονικά ενδιαφέροντα των Ευρωπαίων εγκληματολόγων.

Σχετικά με την ευρωπαϊκή Εγκληματολογία, ο Gorazd Meško αναφέρει ότι εξαρτάται από την εξέλιξη της εγκληματολογίας σε εθνικό επίπεδο, την ποιότητα της έρευνας και τον εγκληματολογικό ‘λόγο’ (discourse). Οι εγκληματολόγοι πρέπει να γνωρίζουν τις ευρωπαϊκές και διεθνείς διαστάσεις του εγκλήματος και του κοινωνικού ελέγχου, ιδίως όσον αφορά το διεθνές και διακρατικό έγκλημα, καθώς και των κοινών δραστηριοτήτων για την πρόληψη του εγκλήματος και την επιβολή του νόμου. Πολλοί ερευνητές δεν θεωρούν τους εαυτούς τους απλά ως ‘καθαρούς επιστήμονες’ αλλά ως υποστηρικτές των ανθρώπινων δικαιωμάτων και των ορθολογικών πολιτικών.

Επιπλέον, ο Gorazd Meško επικεντρώνεται στην εξέλιξη των νέων ερευνητών, στα κοινά προγράμματα σε επίπεδο εκπόνησης διδακτορικών διατριβών, ώστε να μπορέσουν οι νέοι επιστήμονες να επικοινωνήσουν με τους υπεύθυνους για τη χάραξη πολιτικής καθώς και με άλλα ακροατήρια. Επικαλείται δε τη δήλωση του Emanuel Eisner, αποδέκτη του βραβείου της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Εγκληματολογίας για το 2017, η οποία αναδεικνύει τον πλούτο της πολύ επιστημονικότητας αναφορικά με την εγκληματολογική έρευνα: «ίσως η πιο διανοητική πτυχή του να είσαι εγκληματολόγος για μένα έγκειται στις ατέλειωτες ευκαιρίες να περιηγηθείς μεταξύ των επιστημονικών κλάδων».

Η συνέντευξη κλείνει με ένα μήνυμα προς τους νέους εγκληματολόγους στην Ευρώπη, το οποίο παραθέτουμε σχεδόν αυτολεξεί, γιατί μας άρεσε πολύ: «Θυμάμαι ακόμα τα λόγια της Δρoς Loraine Gelsthorpe κατά την πρώτη επίσκεψή μου στο Ινστιτούτο Εγκληματολογίας του Κέμπριτζ, στο Ηνωμένο Βασίλειο, το 1995. Μου είπε: «Η επιμονή αποδίδει!». Είχε δίκιο. Για μένα, το να είσαι εγκληματολόγος είναι ένα προνόμιο. Διδάσκω νέους φοιτητές, διεξάγω έρευνα, μαθαίνω για τις νέες προοπτικές, γράφω σε εθνικές και διεθνείς εκδόσεις, συμβάλλω στις ευρωπαϊκές, εθνικές και τοπικές πολιτικές... Μου αρέσει πραγματικά να το κάνω. Αυτό δεν σημαίνει ότι τα τελευταία 25 χρόνια της διδασκαλίας και της έρευνας μου τα πάντα έτρεξαν ομαλά και δεν απογοητεύθηκα από καιρό σε καιρό. Εύχομαι οι νέοι επιστήμονες να φτάσουν ‘στον ουρανό’ και να εκπληρώσουν τις φιλοδοξίες τους, να συνεισφέρουν στην ακαδημαϊκή κοινότητα με καλή έρευνα, κριτική σκέψη, δημοσιεύσεις και σημαντική συμβολή στις κοινότητές τους. Η απόκτηση διδακτορικού διπλώματος είναι ένα ‘εισιτήριο’ που μπορεί να διευρύνει τις ευκαιρίες για να βρει κανείς δουλειά σε πανεπιστήμια, ερευνητικά ιδρύματα, δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς επιβολής του νόμου, ΜΚΟ κ.λπ. Σύμφωνα με τη δική μου εμπειρία είναι μετά το διδακτορικό που ξεκινά η πραγματική μάθηση. Και διαρκεί. Ποτέ δεν τελειώνει…»

Ολόκληρη η συνέντευξη στα αγγλικά εδώ