ΤΕΥΧΟΣ #7 ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2018

Διαφθορά και οικονομική κρίση: ποινική και εγκληματολογική σκοπιά

Βασιλική Σταθοπούλου

Στις 2 Ιουλίου 2018, το Κέντρο Μελέτης του Εγκλήματος διοργάνωσε σε συνεργασία με τον Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών επιστημονική εκδήλωση- συζήτηση στρογγυλής τράπεζας με θέμα «Διαφθορά και οικονομική κρίση: ποινική και εγκληματολογική σκοπιά». Ομιλητές της εκδήλωσης ήταν ο Καθηγητής Εγκληματολογίας και Ποινικής Δικαιοσύνης Northeastern University of Boston (U.S.A.) κ. Νίκος Πασσάς, ο Ομότιμος Καθηγητής Εγκληματολογίας Νομικής Αθηνών και Τακτικό μέλος της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών κ. Νέστωρ Κουράκης, ο Ομότιμος Καθηγητής Ποινικού Δικαίου Νομικής Αθηνών κ. Λεωνίδας Κοτσαλής, η Επίκουρη Εισαγγελέας Οικονομικού Εγκλήματος και Αντιεισαγγελέας Πρωτοδικών κ. Ελένη Μιχαλοπούλου, ενώ τη συζήτηση συντόνισε ο Δ.Ν., Καθηγητής Ποινικού Δικαίου Πυροσβεστικής Ακαδημίας και μέλος του Δ.Σ. του Κ.Ε.Μ.Ε κ. Φώτιος Σπυρόπουλος. Χαιρετισμούς απηύθυνε η Δρ Εγκληματολογίας και Πρόεδρος του Κ.Ε.Μ.Ε. κ. Αναστασία Χαλκιά και ο Δ.Ν.- Δικηγόρος και Αντιπρόεδρος του Δ.Σ.Α. κ. Θεμιστοκλής Ι. Σοφός. 

 Όσο αφορά το θέμα της συζήτησης, τονίστηκε από την κ. Χαλκιά πώς η οικονομική κρίση τείνει να παίρνει τα χαρακτηριστικά μιας κανονικότητας, όπως και η διαφθορά, ενώ συνέχισε επισημαίνοντας τις δράσεις, τα έργα και τα επιτεύγματα του Κ.Ε.Μ.Ε. Ο κ. Σοφός πέρα από τους χαιρετισμούς του, έκανε μία νύξη στο θέμα αναφέροντας τη Σύμβαση του ΟΗΕ κατά της διαφθοράς, η οποία κυρώθηκε στην Ελληνική Νομοθεσία με το νόμο 3666/2008, ενώ επιπλέον έκανε μια εύστοχη παρατήρηση στο γεγονός ότι υπάρχει αυστηρότερη ποινική μεταχείριση της προσβολής της δημόσιας περιουσίας, αλλά περισσότερες διωκόμενες πράξεις σε ιδιωτικές περιουσίες. 

Στο επίκεντρο της συζήτησης και στον βασικό και πρώτο άξονα που έθεσε ο κ. Σπυρόπουλος σχετικά με τη διαφθορά και την οικονομική κρίση, τοποθετήθηκαν οι κεντρικοί ομιλητές της εκδήλωσης. Συγκεκριμένα, από τον κ. Πασσά δόθηκε ο ορισμός της διαφθοράς, ενώ συμπληρωματικά έγινε διάκριση από τον κ. Κουράκη μεταξύ low και high level corruption. Από την πλευρά του κ. Κοτσαλή τονίστηκε πώς η έννοια της διαφθοράς δεν είναι νομική, αλλά δικαιϊκή, ενώ τέλος έγινε αναφορά από την κ. Μιχαλοπούλου στον ορισμό της οικονομικής κρίσης.

Σημαντική αποτελεί η τοποθέτηση του κ. Κουράκη, με την οποία μάλιστα συμφώνησαν όλοι οι ομιλητές, όπου αναφέρθηκε πως οι κανόνες, οι αρχές και οι αξίες είναι τα αναγκαία αυτά μέσα για την πρόοδο και τη σωστή διαπαιδαγώγηση της νέας γενιάς πρωτίστως από το σχολείο, ώστε να μην αποκρύπτονται διωκόμενες πράξεις και σκάνδαλα. Παράλληλα, η θέση αυτή πρέπει να γίνει με βάσει μια δυτική προσέγγιση λειτουργίας του ελεγκτικού μηχανισμού αλλά και της παιδείας, μιας και η Ευρώπη βρίσκεται σε εξαιρετικά καλή κατάσταση και σε τίποτα δεν μοιάζει με την Ελλάδα του σήμερα, όσο αφορά τουλάχιστον τους προαναφερθείς τομείς.

Πέρα από τις πολυσήμαντες απόψεις που εξέφρασαν οι επιστήμονες, ξεχώρισε η ερευνητική πρόταση κ. Νίκου Πασσά για συνεργασία του Κ.Ε.Μ.Ε. με το Organized Crime Observatory (OCO) με θέμα «το ελληνικό χρέος και οι παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ελλάδα». Η έρευνα αυτή έχει εξέχουσα σημασία, αφού έχει ως στόχο να παράσχει εμπεριστατωμένη, ακριβή και επιστημονική περιγραφή της χρηματοπιστωτικής κρίσης στην Ελλάδα. Θα περιλαμβάνει βιβλιογραφική έρευνα, αλλά και έρευνα πεδίου με συνεντεύξεις ειδικών ομάδων του πληθυσμού που είχαν ενεργό ρόλο στο σχεδιασμό και στην εφαρμογή των μνημονιακών πολιτικών, ενώ εκτιμώμενη διάρκεια ορίζεται ανάμεσα σε 8-10 μήνες από την έναρξη.